Yunusların karmaşık bir dil sistemiyle iletişim kurduğu yönündeki şüpheler bilimsel bir zemine oturuyor. ABD’de 40 yılı aşkın süredir yürütülen Sarasota Yunus Araştırma Programı, yunusların dil benzeri bir iletişim sistemi kullanabileceğini gösteren yeni bulgular sundu. Araştırmacılar, yunusların imza ıslıkları dışında da belirli sesler çıkararak iletişim kurduklarını ve bu seslerin kelime işlevi görebileceğini ortaya koydu.
Yunusların Karmaşık İletişimi
Yunuslar, klik ve ıslık sesleri çıkararak iletişim kurmalarıyla tanınıyor. Daha önce yapılan çalışmalar, yunusların kendi aralarında isim benzeri imza ıslıkları kullandığını göstermişti. Bu sesler sayesinde birbirlerini çağırabilen yunusların, daha da karmaşık bir iletişim sistemine sahip olabileceği düşünülüyor. Ancak okyanus gibi karmaşık bir ortamda bu sesleri takip etmek ve anlamak oldukça zorlu bir süreç.
22 Yeni Islık Saptandı
Woods Hole Oşinografi Enstitüsü’nden araştırmacı Laela Sayigh ve ekibi, 2012 yılından bu yana yunuslara takılan su altı mikrofonlarıyla elde edilen kayıtları inceledi. Yapılan çalışmada, 22 adet imza olmayan ıslık tespit edildi. Bu ıslıkların, belirli bir anlam taşıyabilecek ve bir tür kelime işlevi görebilecek potansiyelde olduğu belirtildi. Özellikle bir ıslığın 35 farklı yunus tarafından kullanıldığı ve diğerinin de 25 farklı hayvanda gözlemlendiği bildirildi.
Islıkların Anlamı Ne Olabilir?
Araştırmacılar, en yaygın kullanılan ıslığın yunusların “Bu neydi?” gibi bir sorgulama anlamı taşıyan bir ses olabileceğini düşünüyor. Diğer yaygın ıslığın ise alarm sesi olabileceği belirtiliyor. Testlerde, bu alarm sesini duyan yunusların genellikle sesin kaynağından uzaklaştığı gözlemlendi. Sayigh, “Bu ıslıkların kesin bir anlamı olduğunu söylemek için erken, ancak bu hipotez iyi bir başlangıç noktası oluşturuyor” dedi.
Dil Mi, Yoksa Referans İletişimi Mi?
Araştırmacılar, yunusların bu ıslıkları belirli durumlara ve bağlamlara göre ortak bir şekilde kullanmasının, bir tür referans iletişimi olduğuna dikkat çekiyor. Ancak, henüz bu sistemin tam anlamıyla bir dil olarak adlandırılmasının mümkün olmadığı belirtiliyor.
Biyolog Sara Torres Ortiz ise “Belirli seslerin belirli nesne veya durumları işaret ettiği referans iletişimi, vervet maymunları ve çayır köpeklerinde de görülmüştü. Yunusların da benzer bir sisteme sahip olması şaşırtıcı olmaz” yorumunu yaptı.
Yunuslarla İletişim Kurma Umudu
Bu çalışma, yunusların dil benzeri bir iletişim sistemi kullandığına dair ilk somut kanıtları sunuyor. Araştırmacılar, gelecekte bu sistemin daha iyi anlaşılmasıyla birlikte, yunuslarla daha etkili bir iletişim kurmanın mümkün olabileceğini düşünüyor. Özellikle Google’ın yapay zeka destekli yunus iletişim modeli geliştirme girişimleri de bu alandaki çalışmaları destekliyor.
