Nepal’de sosyal medya yasaklarına karşı başlayan ve kısa sürede hükümeti devirmeye varan gençlik ayaklanması, ülkede derin bir kırılma yarattı. Katmandu’da iki gün süren kaotik protestolarda 30’dan fazla kişi hayatını kaybetti, birçok devlet binası yıkıldı ve ülke adeta olağanüstü hâl durumuna sürüklendi. Z Kuşağı hareketi, geçici lider olarak eski başyargıç Sushila Karki’yi önerirken, ordunun devreye girmesiyle başkentte kısmi sükûnet sağlandı.
- Protestoların Fitilini Sosyal Medya Yasağı Ateşledi
- 30 Kişi Hayatını Kaybetti, Devlet Binaları Yandı
- Medya Kurumları Da Hedefteydi
- Sınır Kapatıldı, Silahlar Teslim Edilmek Zorunda
- Gençlerin Liderlik Talebi: Sushila Karki Önerildi
- Askeri Görüşmeler ve Siyasi Gelecek
- Başbakanın İstifası Yetmedi, Öfke Dinmedi
- Nepal’in Geleceği Belirsiz
Protestoların Fitilini Sosyal Medya Yasağı Ateşledi
Geçtiğimiz hafta Nepal hükümetinin WhatsApp, Instagram ve diğer 20’den fazla sosyal medya platformuna getirdiği yasak, ülkedeki genç nüfus arasında büyük tepkiye yol açtı. Yıllardır devam eden resmî yolsuzluklar ve ekonomik eşitsizliklerle biriken öfke, bu yasakla birlikte patlama noktasına ulaştı. Özellikle, sosyal medyada yayılan ve ülkenin elit kesiminin çocuklarının lüks yaşamlarını gözler önüne seren görüntüler, kamuoyundaki adalet duygusunu derinden sarstı.
30 Kişi Hayatını Kaybetti, Devlet Binaları Yandı
Göstericiler, başkent Katmandu’da parlamento binası, Yüksek Mahkeme, Singha Durbar kompleksindeki bakanlıklar, Nepal Komünist Partisi merkezi ve eski başbakanların evlerini hedef alarak bu yapıları ateşe verdi. Özellikle görevden alınan Başbakan K.P. Sharma Oli’nin evinin de saldırıya uğraması, ayaklanmanın ciddiyetini ortaya koydu.
Nepal ordusu, protestoların ikinci gününde güvenliği sağlamak amacıyla sokaklarda devriye gezmeye başladı. Halk ise molozlarla dolu sokakları kendi imkânlarıyla temizlemeye koyuldu.
Medya Kurumları Da Hedefteydi
Göstericiler yalnızca kamu binalarıyla sınırlı kalmadı. Ülkenin en büyük medya kuruluşu Kantipur Media Group, protestocuların ofislerini ve sunucularını ateşe vermesi nedeniyle kathmandupost.com ve ekantipur.com adlı dijital yayınlarını geçici olarak kapattı. Bu durum, Nepal’deki ifade özgürlüğünün ne kadar kırılgan bir zeminde durduğunu yeniden gözler önüne serdi.
Sınır Kapatıldı, Silahlar Teslim Edilmek Zorunda
Ordudan yapılan çağrıyla, protestolarda ele geçirilen silah, mühimmat, el bombası ve askeri teçhizatların geri teslim edilmesi istendi. Ayrıca, Hindistan ile olan 1400 kilometrelik sınır, yalnızca tıbbi nedenlerle geçişlere izin verilmek üzere tamamen kapatıldı.
Gençlerin Liderlik Talebi: Sushila Karki Önerildi
Z Kuşağı hareketinin öncülerinden Rakshya Bam, eski başyargıç Sushila Karki’yi geçici lider olarak önerdiklerini açıkladı. Karki ise bu görevi üstlenmeye hazır olduğunu belirterek, gençlerden gelen çağrıyı yanıtsız bırakmadı.
Askeri Görüşmeler ve Siyasi Gelecek
Hareketin önemli isimlerinden üniversite mezunu Tanuja Pandey, Nepal Ordusu Komutanı General Ashok Raj Sigdel ile görüşerek, şiddet eylemlerinde doğrudan sorumluluklarının bulunmadığını ifade etti. Pandey, “Bizim kuşağımız ilerlemek istiyor, her şeyi geriye götürmek değil” diyerek, protestoların özünü şiddet değil değişim arayışı olarak tanımladı.
Ancak bazı protesto organizatörleri, gösterilerin şiddete dönmesinden dolayı pişmanlık duyduklarını da dile getirdi. Gençlerin çoğu, öldürme, yakma ve yağmalama gibi eylemlerin Z Kuşağı’nın ruhunu yansıtmadığını vurguladı.
Başbakanın İstifası Yetmedi, Öfke Dinmedi
Olayların ardından hükümet sosyal medya yasağını kaldırdı. Başbakan ve bazı kabine üyeleri istifa etti, ancak bu adımlar kamuoyundaki öfkeyi yatıştırmaya yetmedi. Protestocular, sokağa çıkma yasağını hiçe sayarak sokaklara çıkmaya devam etti. İki günlük süre içinde gerçekleşen olaylar, ülke tarihine adeta bir kırılma olarak geçti.
Nepal’in Geleceği Belirsiz
Nepal’de yaşanan bu gelişmeler, yalnızca bir gençlik hareketi değil, aynı zamanda demokratik meşruiyet, ifade özgürlüğü ve sosyal adalet taleplerinin bir ifadesi olarak görülüyor. Ülke, bir yandan siyasi boşluğu doldurmaya çalışırken diğer yandan toplumsal yaraları sarmaya uğraşıyor.
Uluslararası gözlemciler, Nepal’deki bu gençlik hareketini 21. yüzyılın en dikkat çekici sivil direnişlerinden biri olarak tanımlarken, hükümetin bundan sonra nasıl bir yol haritası izleyeceği merak konusu.