New York Times, ABD Başkanı Donald Trump’ın İran’la ilgili hayati bir kararın eşiğinde olduğunu yazdı. İsrail’in talepleri ve İran’ın nükleer faaliyetleri arasında sıkışan Trump, iki seçeneği değerlendiriyor: ya son şans diplomasisi ya da GBU-57 sığınak delici bomba ile Fordo nükleer tesisine saldırı.
Bu ikilem, yalnızca Ortadoğu’daki dengeleri değil, Trump’ın dış politika vizyonunu ve ABD’nin bölgedeki askeri angajmanını da kökten etkileyebilir.
NYT’ye Göre Savaş Ya Da Barış Kararı Trump’ın Masasında
David E. Sanger ve Jonathan Swan imzalı haberde, Trump’ın İran’ın yer altındaki Fordo nükleer zenginleştirme tesisini hedef alma seçeneğini masaya yatırdığı belirtildi. Bu tesisin yok edilmesi yalnızca ABD yapımı GBU-57 Massive Ordnance Penetrator ile mümkün.
Haberde, bu bombanın yalnızca B-2 tipi Amerikan bombardıman uçaklarıyla taşınabildiği, dolayısıyla operasyonun ancak ABD mürettebatı tarafından gerçekleştirilebileceği vurgulanıyor.
Trump’tan Çelişkili Mesajlar
Trump, bir yandan eski Ortadoğu temsilcisi Steve Witkoff ve Başkan Yardımcısı JD Vance’e İranlı yetkililerle müzakere teklifinde bulunurken, öte yandan pazartesi günü sosyal medyada “Herkes derhal Tahran’ı terk etsin” çağrısıyla diplomasiden uzak bir tablo çizdi.
Aynı gün “İran müzakere masasında, bir anlaşma yapmak istiyorlar” açıklaması yapan Trump’ın, diplomasi ve askeri tehdit arasında ikili bir strateji izlediği ifade ediliyor.
Fordo, İsrail’in Kırmızı Çizgisi
New York Times, İsrail’in bu çatışmadaki önceliğinin Fordo’nun devre dışı bırakılması olduğunu belirtiyor. Başbakan Binyamin Netanyahu, İran’ın nükleer yakıtı silaha dönüştürme aşamasına yaklaştığını iddia ederek “önleyici eylem” çağrısında bulundu.
Ancak İsrail’in bu operasyonu kendi başına gerçekleştirme kapasitesinin bulunmadığı, bu nedenle ABD’nin aktif katılımının kaçınılmaz olduğu vurgulanıyor.
Pentagon Detaylı Tatbikatlar Yaptı
NYT’ye göre, ABD ordusu bu tarz bir saldırıyı son iki yıldır simülasyonlarla test ediyor. Tatbikatlar, Fordo’nun tek bir bombayla yıkılamayacağını, saldırıların dalgalar halinde ve hassas noktalara yapılması gerektiğini gösterdi.
Bu da yalnızca ABD ordusunun doğrudan müdahalesiyle mümkün.
İran: “Ya Diplomasi Ya Felaket”
İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi, NYT’ye verdiği demeçte, “Trump gerçekten samimiyse, Netanyahu’ya bir telefon yeterlidir” dedi. Arakçi, nükleer anlaşmanın hâlâ kurtarılabileceğini, ancak askeri müdahale olursa her şeyin sona ereceğini söyledi.
İran, diplomasiye açık olduğunu belirtirken, Trump’ın taleplerini yerine getirmeye zorlanmasının süreci çıkmaza sokabileceği uyarısını yaptı.
Cumhuriyetçi Parti İçinde Bölünme Derinleşiyor
New York Times, Trump’ın kararının Cumhuriyetçi Parti içinde büyük bir ayrışma yarattığını belirtiyor. Senatör Lindsey Graham, gerekirse bombaların sağlanması ve İsrail’le ortak operasyon yapılması gerektiğini savunurken, Tucker Carlson gibi isimler “ABD, İsrail’in savaşına karışmamalı” diyerek sert eleştirilerde bulunuyor.
Trump İçin İkili Strateji: Tehdit Üzerinden Diplomasi
NYT analizine göre Trump, şu anda baskı yoluyla diplomasi yürütmeye çalışıyor. Bu strateji başarısız olursa, ya ABD askeri olarak müdahil olacak ya da İsrail yalnız bırakılacak.
Trump, bir yandan “barışı tehdit yoluyla sağlayan lider” imajını güçlendirmek isterken, diğer yandan destekçilerine “savaştan uzak duran başkan” profilini de kaybettirmek istemiyor.