Papa Francesco‘nun 21 Nisan sabahı hayatını kaybetmesiyle birlikte Vatikan, “sede vacante” yani boş makam dönemine girdi. Bu süreçte, Katolik dünyasının ruhani liderinin belirlenmesi için geleneksel kurallar ve tarihi ritüeller devreye giriyor. Peki, yeni papa nasıl seçilecek?
Sede Vacante: Boş Makam Süreci
Papa Francesco’nun vefatının ardından Vatikan’da tüm idari işlerin yürütülmesi sorumluluğu Baş Mabeyinci Kardinal Kevin Farrell‘a geçti. Bu süreçte Vatikan’da olağan düzen askıya alındı ve tüm hazırlıklar konklav için yapılmaya başlandı.
Konklav Nedir ve Nasıl İşliyor?
Konklav, Latince “anahtarla kilitlemek” anlamına gelen cum clave sözcüğünden türemiştir. Kardinaller, Sistine Şapeli’nde dış dünyayla tüm iletişimleri kesilerek kapalı bir ortamda yeni papayı seçerler. Seçim süreci boyunca kardinaller, Casa Santa Marta misafirhanesinde kalacak ve güvenlik önlemleri maksimum seviyeye çıkarılacak.
Kardinallerin Seçim Süreci
80 yaş altındaki 135 kardinal, papa seçmek için oy kullanacak. Papa seçilebilmek için adayın üçte iki çoğunluğun oyunu alması gerekiyor. Eğer 34 oylamada hâlâ bir sonuç alınamazsa, son turda en fazla oyu alan iki aday arasında seçim yapılacak. Resmi adaylar bulunmamakla birlikte, geleneksel olarak seçim kardinaller arasından yapılıyor.
Siyah Duman, Beyaz Duman Ritüeli
Seçim sonucunu Vatikan meydanındaki kalabalık ve dünya kamuoyu, Sistine Şapeli‘nin bacasından çıkan dumanla öğreniyor.
- Siyah duman, seçimde anlaşmaya varılamadığını gösteriyor.
- Beyaz duman, yeni papanın seçildiği anlamına geliyor.
Duman, oylamaların sonunda oy pusulalarının ve belgelerin yakılmasıyla oluşturuluyor. 2005’ten bu yana, renk ayrımının daha belirgin olması için özel kimyasallar kullanılıyor.
Tarihi Konklavlar ve İlginç Bilgiler
Tarihteki en kısa konklav, 1939 yılında yalnızca iki günde tamamlandı. En uzun seçim ise 1271 yılında, tam 1006 gün sürerek tarihe geçti. O dönemde kardinallerin uzlaşması için Papalık Sarayı’nın çatısının bir kısmı sökülmüştü.
Yeni Papa Nasıl Tanıtılacak?
Yeni papa seçildikten sonra, “Habemus Papam” (Bir Papamız Var) anonsuyla tüm dünyaya duyurulacak. Yeni papa, San Pietro Bazilikası‘nın balkonundan ilk kez halka seslenecek ve “Urbi et Orbi” (şehre ve dünyaya) mesajını verecek.
Seçilen papa, seçim sonrasında “ağlama odası” olarak bilinen odada ruhani liderliğin ağırlığını taşıyan beyaz kıyafetini giyecek. Burada kendisine yeni ismi de sorulacak.
