Çocuk edebiyatının duayeni JK Rowling, son yıllarda sosyal medyayı sık sık kadınlara özel alanların korunması için kullandı. Bahamalar açıklarında olduğu bildirilen süper yatında, elinde kokteyl ve puroyla, Birleşik Krallık Yüksek Mahkemesi’nin “kadın” tanımını biyolojik cinsiyete dayandıran kararını sosyal medyada kutladı.
Rowling, X (eski Twitter) platformunda, 80’lerin popüler dizisi The A-Team’den alıntı yaparak “Bir planın başarıya ulaştığını görmek harika.” ifadelerini kullandı. Cinsiyet kimliği tartışmalarına da göndermede bulunarak, “Eğer bu kutlama için puro, blunt olduğunu iddia etse bile, nesnel olarak bir puro olarak kalırdı.” dedi.
Bu çıkışı, 59 yaşındaki Harry Potter evreninin yaratıcısının, kadın haklarını savunan kampanyalara verdiği güçlü destekten sadece biriydi. Rowling, İskoçya merkezli kadın hakları grubu For Women Scotland için 70 bin sterlin bağış yaparak, grubun Yüksek Mahkeme’ye taşıdığı davada önemli bir rol oynadı.
Bir Edebiyat Efsanesinden Kadın Hakları Savaşçısına
Rowling, edebiyat dünyasındaki başarısını, cinsiyet eleştirisi yapan hareketlerin kararlı bir figürüne dönüştürerek sürdürdü. Özellikle sosyal medyada karşılaştığı yoğun tepkilere rağmen geri adım atmadı. Destekçileri onu stratejik, açık görüşlü ve uzlaşmaz bir feminist olarak görüyor.
Eleştirmenler ise Rowling’i transfobik olmakla suçluyor ve dil kullanımını provokatif buluyor. Rowling ise trans bireylerin kendi kimliklerini yaşama hakkına saygı duyduğunu vurguluyor.
İlk büyük çıkışını, 2019 yılında vergi uzmanı Maya Forstater’a destek vererek yaptı. Forstater, transgender kadınların biyolojik cinsiyetini değiştiremeyeceğini belirttiği için işinden atılmıştı. Ardından 2020 yılında “Adet Gören İnsanlar” ifadesinin kullanıldığı bir makaleye tepki gösterdi.
Rowling: “Eğer cinsiyet gerçek değilse, dünya çapında kadınların yaşadığı deneyimler de silinir.” sözleriyle düşüncelerini savundu.
Tepkiler ve Kırılma Anları
Rowling’in açıklamaları, Harry Potter film serisinin yıldızları Daniel Radcliffe, Emma Watson ve Rupert Grint gibi isimlerin transgender bireyleri destekleyen açıklamalar yapmasına yol açtı. Radcliffe, “Trans kadınlar kadındır.” dedi. Watson ise, “Trans bireyler kim olduklarını söylüyorlarsa, öyledirler.” diye tweet attı.
Fantastik Canavarlar serisinin yıldızı Eddie Redmayne da Rowling’in yorumlarına katılmadığını belirtti.
Bu süreçte Rowling, Robert F. Kennedy İnsan Hakları Örgütü tarafından verilen “Ripple of Hope” ödülünü geri iade etti. Ayrıca Harry Potter evreninde icat ettiği spor dalı Quidditch, Rowling’in trans karşıtı tutumlarına karşı çıkarak ismini Quadball olarak değiştirdi.
Sosyal Sorumluluk ve Edebiyattaki Gücü
Rowling, ciddi bir hayırsever kimliğe sahip. Volant adlı vakfı aracılığıyla kadınlar ve çocuklar için faaliyet gösteren birçok hayır kurumunu destekliyor. Annesi Anne Rowling adına İskoçya’da bir Multipl Skleroz araştırma merkezi kurdu. 2022 yılında cinsel şiddet mağduru kadınlara destek sunan Beria’s Place merkezini de finanse etti.
HBO, Rowling’in yürütücü yapımcılığını üstlendiği yeni bir Harry Potter dizisi çekiyor. Ayrıca Robert Galbraith mahlasıyla yazdığı Cormoran Strike serisi de BBC tarafından televizyona uyarlandı.
Rowling, ticari etkiler konusunda kaygı duymadığını belirtiyor. Bir podcast programında şunları söyledi: “Mirasımı düşünerek yaşamıyorum. Bu çok kibirli bir yaşam tarzı olurdu. Ben şu anı önemsiyorum. Hayatı önemsiyorum.”