Performans sanatının öncülerinden Marina Abramović ile ünlü piyanist Igor Levit, Londra’da düzenlenecek Multitudes Festivali kapsamında müzik tarihinde eşi benzeri görülmemiş bir projeye imza atmaya hazırlanıyor. Levit, 24 Nisan’da Queen Elizabeth Hall’da başlayacak olan etkinlikte, Erik Satie’nin “Vexations” adlı eserini 840 kez tekrar ederek en az 16 saat boyunca sahnede kalacak.
Sahnede Zamanı Aşan Bir Deneyim
Levit’in performansı, izleyicileri de alışılmış zaman algılarının ötesine taşımayı hedefliyor. “Bu eserin bir anlamı yok. Sadece boşluk. Dinleyicilerin sadece bırakmasına ve bu boşluğa dalmasına ihtiyacımız var,” diyen Levit, müzikseverlere benzersiz bir deneyim vadediyor.
Vexations, Satie tarafından 1893 yılında bestelenmiş, kısa fakat sıra dışı bir eser. Bestecinin notuna göre, parçayı 840 kez çalmadan önce “derin bir sessizlik içinde ciddi bir hareketsizlikle” hazırlanmak gerekiyor. Ancak Satie’nin eserin bu şekilde icra edilmesini kesin olarak isteyip istemediği tarihçiler arasında hâlâ tartışmalı.
Abramović’in Dokunuşu: Fiziksel ve Zihinsel Dayanıklılık
Etkinlik, sadece müzikal bir maraton değil; aynı zamanda Abramović’in sanat anlayışını da sahneye taşıyor. Performans boyunca sahne düzeni değişecek, piyanonun yer aldığı platform parçalara ayrılacak ve ayna efektleriyle görsel bir dönüşüm sağlanacak.
Marina Abramović, performansın doğasına ilişkin şu sözleri kaydetti:
“Zaman kavramını kaybettirmek istiyoruz. Igor sahnede şimdi ve burada kalmalı. Seyirciler de onunla birlikte bu zaman dışı mekâna geçmeli.”
Sanatçının ifadesine göre, Levit hiçbir şekilde sahneden ayrılmayacak. Piyanonun çevresine gerektiğinde kullanılmak üzere bir gizlilik perdesi kurulacak, koltuğu ise yatak formuna dönüşebilecek. Ayrıca sahnede, Levit’in ihtiyaçlarına destek olmak için iki asistan hazır bulunacak.
Daha Önce Denedi, Şimdi Seyirci Önünde
Levit, 2020 yılında pandemi döneminde Berlin’deki evinden gerçekleştirdiği bir canlı yayında “Vexations” eserini 15 saat 29 dakika boyunca çalmıştı. Ancak bu kez, dolu bir salonda ve Abramović’in yönetmenliğinde, tüm fiziksel sınırlarını zorlayacak.
Performans, Abramović ve Levit’in 2015 yılında New York’ta Park Avenue Armory’de sahneledikleri “Goldberg Variations” iş birliğinden sonraki ikinci büyük projeleri olacak.
“Hayatta Kalmak Değil, Şu Anı Yaşamak”
Etkinlik yalnızca bir dayanıklılık gösterisi değil, aynı zamanda sanatsal bir farkındalık arayışı. Levit, deneyimin anlamını şöyle özetliyor:
“Bu bir hedefe ulaşmak meselesi değil. Çünkü yapabiliyorum, yapmak istiyorum ve buna ihtiyacım var. Hepsi bu.”
Abramović ise projenin felsefesine şu sözlerle dikkat çekiyor:
“Televizyon izleyerek, Trump’ın çirkin yüzünü seyrederek veya sosyal medya çöplüğüne gömülerek bir yere varılamaz. İçimizde barışı bulmamız gerekiyor.”
Biletler Hızla Tükeniyor
Southbank Centre’da gerçekleşecek etkinlik için tüm süreyi kapsayan veya bir saatlik bölümler halinde alınabilecek biletler hâlâ mevcut. Organizasyon yetkilileri, etkinliğin “yetişkin içeriğe” sahip olabileceğini belirterek seyircileri önceden uyardı.
Sanat ve sabır sınırlarının zorlanacağı bu tarihi etkinlik, klasik müzik ve performans sanatının kesişiminde, zamanı ve mekânı yeniden tanımlamayı amaçlıyor.
