İklim değişikliği ile mücadele için alışılmadık yöntemler geliştiren bilim insanları, şimdi de Güneş ışığını azaltarak yeryüzünün sıcaklığını düşürmeyi hedefliyor. Britanya hükümeti tarafından desteklenen yeni bir program, gezegenin geleceği için radikal bir adım atmaya hazırlanıyor.
50 Milyon Sterlinlik Fonla Güneş Işığını Engelleme Planı
Britanyalı bilim insanları, hükümetin 50 milyon sterlin değerindeki (yaklaşık 2,5 milyar TL) bir fonla desteklediği proje kapsamında, güneş ışığını azaltma tekniklerini test etmeye hazırlanıyor. Bu teknikler arasında, atmosfere ışığı yansıtan parçacık bulutlarının fırlatılması ya da deniz suyu spreyleriyle bulutların daha parlak hale getirilmesi gibi yöntemler bulunuyor.
Sirüs Bulutlarını İncelterek Isı Bariyerini Zayıflatmak
Çalışmalar sadece yapay parçacıklarla sınırlı değil. Araştırmacılar, ısıyı hapseden bir battaniye görevi gören doğal sirüs bulutlarını inceltmeyi de planlıyor. Başarı sağlanırsa, Dünya yüzeyine ulaşan güneş ışığı azalacak ve böylece geçici bir soğuma etkisi yaratılacak.
Jeomühendislik Yöntemlerine Dair Eleştiriler Yükseliyor
Her ne kadar bu yaklaşım, gezegeni hızlı ve görece ucuz bir şekilde soğutmanın cazip bir yolu olarak görülse de, ciddi eleştiriler de mevcut. Uzmanlar, hava örüntülerinde felaketlere yol açabileceği, yağış düzenlerini değiştirebileceği ve kritik gıda üretim bölgelerini tehlikeye atabileceği konusunda uyarıyor.
Bazı bilim insanları ise bu tür projelerin, iklim değişikliğinin asıl nedeni olan fosil yakıt kullanımını azaltma çabalarını baltalayabileceği görüşünde birleşiyor.
ARIA Ajansı’nın Yönettiği Kritik Deney
Bu sıra dışı proje, İleri Araştırma ve Buluş Ajansı (ARIA) tarafından finanse ediliyor. Birleşik Krallık hükümeti, projeye ilk aşamada 50 milyon sterlin ayırmış durumda. Ancak 4 yıl içinde toplamda 800 milyon sterlin (yaklaşık 41 milyar TL) harcanması planlanıyor.
Projenin başında yer alan Profesör Mark Symes, karbon emisyonlarının azaltılmasının hayati önem taşıdığını, ancak mevcut gidişatın iklim devrilme noktalarını tetikleyebileceği riskini vurguluyor. Bu nedenle, Dünya’yı güvenli ve sorumlu bir şekilde soğutmanın yollarını araştırmanın kaçınılmaz olduğunu belirtiyor.
İklim Devrilme Noktalarının Tehlikeleri
Geçtiğimiz yıl yayımlanan ARIA raporunda, olası devrilme noktaları açıklandı. Bunlar arasında Arktik kış deniz buzlarının erimesi, Amazon yağmur ormanlarının yok olması ve karasal buz örtülerinin çökmesi gibi felaket senaryoları yer alıyor. Bu olayların, küresel deniz seviyelerinin yükselmesine yol açabileceği belirtiliyor.
Proje Ne Kadar Güvenli?
Profesör Symes, projede zehirli maddelerin kullanılmayacağını özellikle vurguluyor. Ayrıca, açık hava deneylerine başlamadan önce çevresel etki değerlendirmesi yapılacak ve deney alanındaki topluluklara danışılacak.
Bu şeffaf yaklaşım, projenin kamuoyunda kabul görmesi için büyük önem taşıyor. Bilim insanları, projeyle ilgili detayların önümüzdeki haftalarda açıklanacağını ifade ediyor.
Karbonsuzlaşma İçin Zaman Kazanmak
Sonuç olarak, Güneş ışığını azaltmayı hedefleyen bu girişim, karbonsuzlaşma için zaman kazanmayı amaçlıyor. Ancak unutulmamalı ki, asıl çözüm fosil yakıtların kullanımını durdurmak ve sera gazı salımlarını azaltmak.
Tartışmalar sürse de, bu tür cesur adımların iklim krizi karşısında insanlığa yeni bir umut sunabileceği düşünülüyor.
