ABD Adalet Bakanlığı, yapay zekâ alanında kullanılan gelişmiş Nvidia H100 çipleri de dahil olmak üzere milyonlarca dolar değerindeki teknolojinin yasa dışı yollarla Çin’e gönderildiğini açıkladı. Bu kapsamda, Kaliforniya eyaletinde yaşayan iki Çin vatandaşı tutuklandı. Olay, ABD-Çin teknoloji savaşı çerçevesinde önemli bir gelişme olarak değerlendiriliyor.
Gözaltına Alınan İsimler: Chuan Geng ve Shiwei Yang
Tutuklanan kişilerden biri 28 yaşındaki Chuan Geng (Pasadena), diğeri ise Shiwei Yang (El Monte). İkili, 2022 Ekim ile 2025 Temmuz arasında Çin’e yasa dışı teknoloji sevkiyatı yapmakla suçlanıyor. Özellikle Nvidia H100 çipleri, bu kaçakçılık faaliyetlerinin merkezinde yer alıyor. Bu çipler, yapay zekâ uygulamalarında yüksek performans sağladıkları için Çin tarafından stratejik bir öneme sahip.
ALX Solutions Adlı Şirket Üzerinden Yürütülmüş
Adalet Bakanlığı’nın hazırladığı şikâyet dilekçesine göre, Geng ve Yang 2022 yılında ALX Solutions adlı şirketi kurdu. Şirketin, ABD’nin Çin’e karşı ihracat kısıtlamalarını yürürlüğe koymasının hemen ardından faaliyete geçmesi dikkat çekti. Bu durum, şirketin baştan itibaren yasadışı ihracat amacıyla kurulduğu şüphesini güçlendirdi.
Sevkiyatlar Singapur ve Malezya Üzerinden Yapılmış
Soruşturma belgelerine göre, ALX Solutions 20’den fazla sevkiyatı Singapur ve Malezya üzerinden gerçekleştirdi. Bu ülkeler, ABD menşeli teknolojilerin Çin’e ulaşmasında sıklıkla aktarma noktası olarak kullanılıyor. Gönderilen ürünlerin alıcıları olarak sahte şirketler ve uydurma adresler gösterildi.
28 Milyon Dolarlık Sahte Fatura
San Jose merkezli Super Micro Computer firmasından satın alınan 200’den fazla Nvidia H100 çipinin sevkiyatı sırasında, Singapur’daki bir müşteriye ait gibi gösterilen 28.4 milyon dolarlık bir fatura hazırlandı. Ancak soruşturma neticesinde bu müşterinin gerçekte var olmadığı, ürünlerin asla Singapur’a ulaşmadığı ortaya çıktı. Paranın Çin ve Hong Kong’daki kaynaklardan gönderilmesi ise çiplerin asıl hedefinin Pekin olduğunu kanıtladı.
Nvidia: “Kaçakçılık Çözüm Değil”
Nvidia, olayla ilgili yaptığı açıklamada, “Kaçakçılık çözüm değildir” ifadesini kullandı. Şirket, ürünlerinin yalnızca güvenilir ve lisanslı iş ortaklarına satıldığını ve ABD’nin ihracat kontrollerine tam uyum sağlandığını duyurdu. Ayrıca, yasa dışı yollarla edinilen çiplerin garanti, servis ve yazılım desteği almayacağı da açıklandı.
Super Micro: Tüm Düzenlemelere Uygunuz
Nvidia’nın tedarikçilerinden biri olan Super Micro Computer da konuya dair bir açıklama yaptı. Firma, ABD ihracat düzenlemelerine tam bağlılık gösterdiklerini, olayla ilgili yasal sürece dair yorum yapmadıklarını ve yetkililerle iş birliği içinde olduklarını ifade etti.
Gözaltılar ve Mahkeme Süreci
Sanıklar, pazartesi günü Los Angeles Federal Mahkemesi’ne çıkarıldı. Chuan Geng, ABD’de yeşil kart sahibi olduğu için 250 bin dolar kefaletle serbest bırakıldı. Ancak vize süresi dolmuş olan Shiwei Yang, hâlâ tutuklu. Onun durumunun 12 Ağustos’ta yeniden değerlendirileceği bildirildi.
Washington: Askeri Modernizasyonu Yavaşlatmak İstiyoruz
Washington yönetimi, bu tür ihracat kısıtlamalarıyla Çin’in askeri teknolojik gelişimini yavaşlatmayı amaçlıyor. Özellikle yapay zekâda kullanılan ileri düzey donanımların Çin’e ulaşmasını önlemek, ABD’nin dış politika ve ulusal güvenlik stratejisinin temel ayaklarından biri olarak görülüyor. Bu tür kaçakçılık olayları, iki ülke arasındaki teknoloji savaşının derinleştiğini gösteriyor.