Mart 2025, Türkiye’de ifade özgürlüğü mücadelesinin en yoğun dönemlerinden biri olarak kayıtlara geçti. Ay boyunca toplam 63 duruşma gerçekleşti ve bu davalarda tam 245 kişi yargılandı. Gazetecilerden akademisyenlere, avukatlardan sanatçılara, siyasetçilerden hak savunucularına kadar geniş bir yelpazeden sanıklar adalet karşısına çıktı.
En Çok Gazeteciler Yargılandı
Medya ve Hukuk Çalışmaları Derneği’nin verilerine göre, sanıklar arasında 120 gazeteci, 30 avukat ve 86 Cumartesi Anneleri aktivisti yer aldı. Yargılananlar arasında çok sayıda gazeteci, farklı şehirlerde düzenlenen eylemleri izledikleri veya haberleştirdikleri için sanık sandalyesine oturdu. Duruşmaların 19’unda karar çıktı. Bu davalarda 7 beraat, 12 mahkumiyet kararı verildi.
Ekrem İmamoğlu Eylemlerinde Gözaltına Alınan Gazeteciler Dikkat Çekti
Mart ayının öne çıkan gelişmelerinden biri de, Ekrem İmamoğlu’na destek eylemlerinde gözaltına alınan 13 gazetecinin yargılandığı davalar oldu. Bu süreçte 7 gazeteci, beklenmedik biçimde tutuklandı ancak ardından tahliye edildi. Bu durum, ifade özgürlüğü alanında yeni bir tartışma başlattı.
İstanbul Barosu Davasında Görevden Alma Kararı
Mart ayında karara bağlanan davalardan en dikkat çekeni, İstanbul Barosu’na yönelik dava oldu. İstanbul 2. Asliye Hukuk Mahkemesi, Baro Başkanı Prof. Dr. İbrahim Kaboğlu ve yönetim kurulunun görevden alınmasına ve bir ay içinde yeni seçim yapılmasına hükmetti. Bu karar, hukuk çevrelerinde geniş yankı uyandırdı.
İfade Özgürlüğü Davalarında Verilen Diğer Kararlar
- Eylem Babayiğit davasında, gazeteciye 1 yıl 6 ay 22 gün hapis cezası verildi ve tahliye edildi.
- Sezai Sarıoğlu, sosyal medya paylaşımları nedeniyle “örgüt propagandası” suçundan 1 yıl 6 ay 22 gün hapis cezasına çarptırıldı.
- Nevşin Mengü, yaptığı bir röportaj sebebiyle 1 yıl 3 ay hapis cezası aldı.
- Cihan Çelik, Belçika’daki bir etkinlikte seslendirdiği şarkı nedeniyle “örgüt propagandası” suçlamasından 1 yıl 3 ay hapis cezası aldı.
- Nasuh Mahruki, YSK başkanına yönelik açıklamaları nedeniyle 11 ay 20 gün hapisle cezalandırıldı.
- Merdan Yanardağ, TELE1’deki yayın gerekçesiyle 1 yıl 3 ay hapis cezası aldı.
- Evrensel Gazetesi davasında, gazetenin sahibi ve sorumlu müdürüne 10 ay hapis cezası verildi.
- Cumartesi Anneleri davasında ise 46 kişi hakkında beraat kararı çıktı.
Tutuklu Yargılanan İsimler Tahliye Edildi
Mart ayında, gazeteci Suat Toktaş, gazeteci Eylem Babayiğit, akademisyen Çiğdem Bayraktar Ör, avukat Nazan Betül Kozağaçlı ve insan hakları savunucusu Nimet Tanrıkulu yapılan duruşmaların ardından tahliye edildi.
Akademisyenler, Sanatçılar, Gazeteciler Yargılanmaya Devam Ediyor
Duruşmaları süren davalar arasında Boğaziçi Üniversitesi öğrencileri, Tarlabaşı Toplum Merkezi, 1 Mayıs Mahallesi gözaltıları, gazeteciler Furkan Karabay, Zeynep Kuray, Hayko Bağdat, Sedef Kabaş, Ayşenur Arslan, sanatçı Ferhat Tunç, yönetmen Kazım Öz ve birçok insan hakları savunucusu yer aldı.
Pek çok dava ertelendi ve duruşmalarda savunmalar, tanık dinlemeleri ve mütalaalarla süreç devam etti. Mahkemelerin, ifade özgürlüğü alanındaki dosyalara ilişkin kararlarını önümüzdeki aylarda açıklaması bekleniyor.
