Ekonomik zorluklar ve enerji kriziyle mücadele eden Pakistan, tüm bu engellere rağmen güneş enerjisinde rekor hızda dönüşüm gerçekleştiren ülkelerden biri haline geldi. 2024 yılında Çin’den 17 gigawatt’lık güneş paneli ithal eden Pakistan, bu alanda dünyanın en büyük üçüncü ithalatçısı oldu.
Güneş Enerjisi Patlaması: Devletten Değil, Halktan Gelen Talep
İklim araştırmaları yapan Ember adlı düşünce kuruluşuna göre, Pakistan’ın güneş enerjisine yönelişi devlet teşviklerinden değil, halkın taleplerinden kaynaklanıyor. Renewables First isimli yerel enerji düşünce kuruluşunun program direktörü Mustafa Amjad, bu dönüşümün tabandan gelen baskılarla, yani doğrudan vatandaşların yönlendirmesiyle gerçekleştiğini belirtiyor.
“Bunu yönlendiren bir politika baskısı yok; esasen bu halkın öncülüğünde ve piyasa güdümlü.”
Ucuz Çin Panelleri ve Yükselen Elektrik Fiyatları Etken
Pakistan’da güneş enerjisine olan ilginin hızlı artışının arkasında, özellikle Çin’den gelen ucuz paneller ve son üç yılda %155 artan elektrik fiyatları yer alıyor. Ülkede sık sık yaşanan elektrik kesintileri, bireyleri kendi enerji kaynaklarını üretmeye teşvik ediyor.
Güneş Panellerine Vergi Yok, Şebekeye Satış Var
Pakistan Enerji Bakanlığı yetkilileri, hükümetin güneş panellerine vergi uygulamadığını ve hanelerin fazla enerjiyi ana şebekeye satabildiğini belirtiyor. Bu sistem, vatandaşların yalnızca kendi evleri için değil, aynı zamanda gelir elde etmek amacıyla da güneş enerjisine yönelmesine katkı sağlıyor.
Ancak bazı enerji uzmanları, devlet destekli büyük ölçekli projelerin yetersizliğine dikkat çekerek, sürecin büyük ölçüde bireysel ve küçük ölçekli yatırımlarla ilerlediğini ifade ediyor.
Sıcak Hava Dalgalarına Karşı Enerji Güvencesi
Ülke genelinde yaşanan yoğun sıcak hava dalgaları, soğutma sistemlerine duyulan ihtiyacı artırıyor. Güneş panellerinin yaygınlaşması, özellikle yaz aylarında klima ve fan gibi cihazların enerji ihtiyacını karşılayarak halk sağlığını korumada önemli bir rol oynuyor.
Küresel Enerji Tartışmalarına Yeni Bir Boyut
Satat Sampada İklim Vakfı kurucu direktörü Harjeet Singh, Pakistan’daki bu dönüşümün sadece iklim politikaları açısından değil, aynı zamanda yenilenebilir enerji kaynaklarına geçişin finansal rasyonaliteyle de mümkün olduğunu gösterdiğini belirtiyor.
“Yenilenebilir enerjinin sadece sübvansiyonlarla geliştiği ya da Küresel Güney’e zorla dayatıldığı fikrine karşı, Pakistan halkı ekonomik mantıkla güneş enerjisini tercih ediyor.”
