İtalya’nın meşhur focaccia ekmeği, aslında İtalya’ya özgü bir lezzet değil. Mezopotamya‘da, özellikle Türkiye ve Suriye‘de yapılan arkeolojik kazılar, bu ekmeğin 9 bin yıl öncesine dayandığını ortaya koyuyor. Barselona Özerk Üniversitesi ve Koç Üniversitesi‘nden bilim insanlarının birlikte yürüttüğü bir çalışma, focaccia’nın kökeninin Cilalı Taş Devri‘ne kadar uzandığını gösteriyor.
Arkeolojik Bulgular: Ekmek Pişirilen İlk Tepsiler
Çalışma, Şanlıurfa’daki Mezraa-Teleilat ve Akarçay Tepe höyüklerinden elde edilen seramik parçalarını inceledi. Bu parçalar, MÖ 7 bin ila 5 bin yıl önceye tarihleniyor ve Mezopotamya’nın yemek kültürüne dair önemli ipuçları sunuyor. Arkeologlar, bu seramiklerin aslında yassı ekmek pişirilen oval tepsi kalıntıları olduğunu düşünüyor.
Ekmek Yapma Yöntemi: Buğday ve Arpa İle Focaccia
Yapılan analizlerde, bu tepsilerin içinde buğday ve arpa gibi tahılların kalıntıları bulundu. Ayrıca, hayvansal yağ ve bitkisel çeşniler de keşfedildi. Bu bulgular, tarih öncesi Mezopotamya halkının farklı tarifler denediğini ve focaccia benzeri ekmekleri pişirdiğini gösteriyor.
Deneysel Testler ve Focaccia
Araştırma ekibi, tepsi kalıntılarından elde ettikleri verilere dayanarak, geç Cilalı Taş Devri‘nde bu tür ekmeklerin nasıl pişirildiğini test etti. Tepsilerin tabanında oyuklar olduğunu belirten bilim insanları, bu tasarımın ekmeklerin kolayca çıkarılmasını sağladığını açıkladılar. Yapılan deneylerde, tepsilerde büyük ekmekler pişirilebileceği ve bu ekmeklerin, topluluklar arasında paylaşıldığı sonucuna varıldı.
Focaccia’nın İtalya’ya Ulaşışı
Araştırmacılar, focaccia‘nın pişirilme yönteminin 600 yıl boyunca gelişim gösterdiğini ve geniş bir coğrafyaya yayıldığını düşünüyor. Bu pişirme tekniğinin zamanla İtalya’ya ulaşmış olabileceğini ve orada evrimleşerek günümüzdeki focaccia halini almış olabileceğini belirtiyorlar.