Meteoroloji Genel Müdürlüğü, Türkiye’nin tamamını etkisi altına alacak şiddetli sıcak hava dalgası için uyarıda bulundu. Uzmanlara göre, sıcaklıklar mevsim normallerinin 6 ila 12 derece üzerine çıkacak ve birçok bölgede rekor seviyelere ulaşabilecek. Özellikle Basra Alçak Basıncı ve Afrika sıcaklarının birleşmesiyle oluşan sıcak hava kubbesi, Türkiye’yi günlerce etkisi altına alacak.
Doğu Karadeniz Hariç Her Yer Yanacak
Meteoroloji verilerine göre, ülkenin kuzeydoğu kesimleri parçalı ve çok bulutlu, Doğu Karadeniz kıyıları ile Kars, Ardahan, Erzurum çevrelerinde yerel sağanak yağışlar bekleniyor. Ancak diğer tüm bölgelerde az bulutlu ve açık hava etkili olacak. Bu durum, yağışsızlıkla birleşen yüksek sıcaklıkların ciddi riskler yaratabileceğini gösteriyor.
“Fön” Etkisi: Sıcaklıklar Sanki Fön Makinesinden Geliyor Gibi
Meteoroloji Yüksek Mühendisi Kutay Mıhlıardıç, sıcak hava dalgasının sadece bir günlük değil, süreklilik gösteren bir ısı stresi olduğunu belirtti. Özellikle 22–27 Temmuz arasında Türkiye’nin üzerine çökecek olan sıcak hava kubbesi, rüzgarı zayıflatıp havayı durgunlaştırarak sıcaklığı kilitleyecek. Mıhlıardıç, “Dışarı çıktığınızda sanki fön makinesinden gelen sıcaklığı hissedeceksiniz” uyarısında bulundu.
The Financial Times: İkiz Isı Kubbesi Etkili
The Financial Times, Avrupa’da yaşanan rekor sıcaklıkların başlıca nedeninin “ikiz ısı kubbesi” olduğunu yazdı. Bu atmosferik yapı, yüksek basınç altında sıcak havayı kilitleyerek dışarı çıkmasını engelliyor. Uzmanlara göre bu olaylar 1950’lerden bu yana üç kat arttı. Yunanistan, İspanya, Fransa, ABD ve İngiltere’de yaşanan rekorlar, aynı sistemin Türkiye’yi de vurduğuna işaret ediyor.
Türkiye’de Hangi Bölgede Kaç Derece?
Meteoroloji verilerine göre:
- Manisa 42°C, Denizli 41°C, Diyarbakır 40°C, Edirne 39°C,
- Ankara, Afyonkarahisar, Konya, Eskişehir 36–37°C,
- İstanbul 33°C, Antalya 34°C, Adana 35°C ölçülecek.
- Doğu Karadeniz kıyıları ise 26–30°C arasında değişen değerlerle görece serin kalacak.
Fön Rüzgarları Nedir ve Neden Tehlikeli?
“Fön rüzgarları”, dağların rüzgar almayan yamaçlarında, yüksekten alçalan sıcak ve kuru hava kütleleriyle oluşuyor. Bu rüzgarlar sadece sıcaklığı artırmakla kalmıyor; tarım ürünlerine zarar veriyor, sağlık sorunlarına yol açıyor, hatta orman yangınlarını tetikliyor. Baş ağrısı, yorgunluk ve tansiyon gibi etkiler de sık görülüyor.
İklim Değişikliği Alarm Veriyor
İklim bilimciler, bu tür sıcak hava dalgalarının artık tesadüf değil, “yeni normal” olduğunu söylüyor. Sıcaklıkların artmasıyla birlikte orman yangını riski 4 katına çıktı. Nem oranının düşmesi, yağışsızlık ve atmosferin kuruması, yangınların daha hızlı yayılmasına neden oluyor.
Uzmanlar Uyarıyor: Isı Stresine Dikkat
Prof. Dr. Michael Mann, jet akımlarındaki bozulmaların sıcak sistemleri kilitlediğini belirterek, bu durumun yılda bir değil, artık iki-üç kez yaşandığını ifade etti. Özellikle yaşlılar, çocuklar, kronik hastalığı olanlar ve dış ortamda çalışanlar için bu sıcaklıklar ölümcül olabiliyor.
Ne Yapmalı? Hangi Saatlerde Dışarı Çıkmamalı?
Yetkililer, özellikle 11.00 ile 16.00 saatleri arasında dışarı çıkılmamasını öneriyor. Bol sıvı tüketimi, gölge alanlarda kalmak ve klimalı ortamlarda zaman geçirmek, sıcak çarpması riskini azaltmak için kritik. Ayrıca resmi makamlar dışında yapılan paylaşımlara itibar edilmemesi ve Meteoroloji Genel Müdürlüğü’nün güncel uyarılarının takip edilmesi gerekiyor.
İklim Politikaları Yeniden Gözden Geçirilmeli
Bu sıcak hava dalgaları, iklim değişikliğiyle mücadelede yetersiz kalındığını bir kez daha gözler önüne serdi. Türkiye’nin, Avrupa ve küresel ölçekte yeşil enerjiye geçiş, karbon salımının azaltılması ve ormanların korunması gibi stratejilere hızla adapte olması gerekiyor. Aksi halde “bunaltıcı günler” sadece yaz aylarına özgü olmaktan çıkacak.
