Avustralyalı araştırmacılar, dünya genelinde balinalar ve yunuslar arasında belgelenen düzinelerce oyuncu etkileşimi inceleyerek deniz memelilerinin sosyal yaşamına dair dikkat çekici bulgulara ulaştı. Discover Animals dergisinde yayımlanan çalışmada, iki tür arasındaki oyun davranışlarının deniz ekosistemlerinin karmaşık yapısını anlamada önemli bir rol oynayabileceği vurgulandı.
17 Farklı Bölgede 199 Etkileşim Kaydedildi
Araştırmada, halk, turizm acenteleri ve bilim insanları tarafından çekilen yüzlerce video ve fotoğraf incelendi. Elde edilen veriler, dünya çapında 17 farklı bölgede gerçekleşen 199 bağımsız etkileşimi kapsadı. Bu etkileşimlere toplam 19 farklı balina ve yunus türü katıldı.
Etkileşimlerin dörtte biri, karşılıklı oyun olarak tanımlandı. Araştırmanın başyazarlarından Dr. Olaf Meynecke, özellikle kambur balinaların yer aldığı olayların üçte birinde davranışların yunuslara karşı olumlu göründüğünü belirtti.
Kambur Balinaların Sosyal Davranışları
Kambur balinaların etkileşimlerde bir o yana bir bu yana dönerek karınlarını gösterdiği, arkadaşlık veya kur yapma ile ilişkilendirilebilecek hareketler sergilediği gözlendi. Bu davranışlar, iki tür arasında dostane bir iletişim biçiminin varlığına işaret ediyor.
Araştırmacılar, her etkileşimde yer, tarih, saat, türler, hayvan sayısı, yaş grubu ve yunusların balinaların vücudundaki konumları gibi ayrıntıları titizlikle kaydetti.
Türlere Göre Farklı Tepkiler
Araştırma, balina türlerinin yunusların davranışlarına farklı şekillerde tepki verdiğini ortaya koydu. Bazı durumlarda yunuslar, balinaların yakınında yüzerek teknelerin pruvasındaki dalgaları kullanır gibi hareket etti. Bu, yunusların tek taraflı bir oyun oynadığını düşündürebilir.
Ayrıca iki ayrı videoda şişe burunlu yunusların, kambur balinaları okyanus yüzeyinden deniz tabanına kadar takip ederek dokunma ve sosyal oyun davranışlarını sürdürdüğü görüldü.
Belirgin Tür Oranları
Belgelere göre, gözlemlenen etkileşimlerde 6 türden 425 dişsiz balina yer aldı. Bunların yüzde 68’i kambur balina, yüzde 16’sı gri balina ve yüzde 7’si oluklu balinaydı.
Toplam 1570 yunusun ise yüzde 51’i şişe burunlu yunus, yüzde 17’si bayağı yunus ve yüzde 15’i Pasifik beyaz yanlı yunus olarak kayıtlara geçti.
Rahatsız Edici Davranışlar Da Görüldü
Her etkileşim karşılıklı keyif üzerine kurulu değildi. Bazı durumlarda yunuslar, balinaları rahatsız ederek sinirlenmelerine neden oldu. Dr. Meynecke, “Balinalar başları ve gagalarıyla yunuslara doğru yavaşça ve stratejik şekilde hareket etti” diyerek bu durumun rahatsızlık ifadesi olabileceğini söyledi.
Buna rağmen gözlemlerin büyük kısmında kaçınma davranışı görülmedi.
Tek Taraflı Oyun ve İşbirliği
Dr. Meynecke, sosyal oyunun çoğu zaman işbirliğine dayalı olduğunu ancak bazen yalnızca bir tarafın bunu “oyun” olarak algıladığını ifade etti. Beslenme sırasında yunusların balinaları kızdırması veya rahatsız etmesi buna örnek olarak gösterildi.
Gelecekteki Çalışmalara Işık Tutacak
Araştırmacılar, bu bulguların deniz ekosistemlerinin sosyal yapısı ve türler arası ilişkiler üzerine yapılacak çalışmalara temel oluşturabileceğini belirtiyor. Balina ve yunus etkileşimlerinin, deniz yaşamının karmaşıklığını anlamada önemli bir pencere açtığı vurgulanıyor.