İsrail-İran gerilimi, bu kez nükleer güvenliği tehdit edecek bir boyuta ulaştı. İsrail’in İran’ın tek aktif nükleer santrali olan Bushehr tesisine saldırdığı iddiası, Rusya’nın sert tepkisini beraberinde getirdi. Moskova yönetimi, böyle bir saldırının “Çernobil benzeri bir felakete” yol açabileceği konusunda uyarı yaptı.
İsrail’den Çelişkili Açıklamalar
İsrail ordusu, Perşembe günü erken saatlerde yaptığı açıklamada, Bushehr nükleer santralini vurduklarını duyurdu. Ancak kısa süre sonra başka bir İsrail yetkilisi, bu açıklamanın “hata” olduğunu ifade etti. Yetkili, Bushehr tesisinin hedef alınıp alınmadığını doğrulamanın mümkün olmadığını belirtti.
Bu çelişkili açıklamalar, bölgede nükleer bir kriz korkusunu daha da artırdı.
Rusya’dan Çernobil Uyarısı
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, İsrail’in bölgede görev yapan Rus mühendisleri hedef almayacağına dair güvence verdiğini açıkladı. Ancak bu teminat, Rusya’nın endişelerini gidermeye yetmedi.
Rus devlet nükleer şirketi Rosatom’un başkanı Aleksey Likaçev, durumun “ciddi riskler barındırdığını” vurguladı. Rus haber ajansı RIA Novosti’ye verdiği demeçte, Likaçev şu ifadeleri kullandı:
“Santralin çalışan birinci reaktör ünitesine yapılacak bir saldırı, Çernobil’le kıyaslanabilecek bir felakete neden olabilir.”
Çernobil Felaketi Neden Örnek Gösteriliyor?
1986 yılında Sovyetler Birliği’ne bağlı Ukrayna’da bulunan Çernobil nükleer santralinde yaşanan patlama, hâlâ tarihin en büyük nükleer kazası olarak kabul ediliyor. On binlerce insan bölgeden tahliye edildi, radyasyon yıllarca çevreyi etkiledi.
Uzmanlara göre Bushehr gibi faal bir nükleer tesisin vurulması, sadece İran’ı değil, tüm Ortadoğu ve Güney Asya’yı kapsayan bir çevresel felakete neden olabilir.
Bushehr Neden Stratejik Önemde?
Bushehr Nükleer Santrali, Rusya tarafından inşa edildi ve işletiliyor. İran’ın enerji altyapısında önemli bir rol oynayan bu tesisin hedef alınması, sivil altyapıya doğrudan saldırı anlamına geliyor. Ayrıca santralde halen görev yapan çok sayıda Rus mühendisin bulunması, konuyu Moskova için daha da hassas hale getiriyor.
İsrail Neden Böyle Bir Hedefi Seçmiş Olabilir?
İsrail yönetimi, İran’ın nükleer silah üretme kapasitesine ulaşmasını engellemek için yıllardır çeşitli önleyici operasyonlar yürütüyor. Ancak Bushehr Santrali, sivil enerji üretimi kapsamında çalışıyor ve Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı tarafından denetleniyor. Bu nedenle olası bir saldırı, uluslararası hukuk açısından ciddi sonuçlar doğurabilir.