Oropouche virüsü, Amerika kıtasında görülen ve son dönemde Brezilya’da iki genç kadının hayatını kaybetmesine neden olan bir virüs olarak dikkat çekiyor. Tembel hayvan ateşi olarak da bilinen bu virüs, özellikle tropikal bölgelerde hızla yayılıyor ve halk sağlığı için ciddi bir tehdit oluşturuyor.
Avrupa’daki İlk Vakalar
Haziran ve Temmuz aylarında Avrupa’da da Oropouche virüsü vakaları tespit edildi. İspanya, İtalya ve Almanya’da görülen 19 vakanın, Küba ve Brezilya‘ya seyahat eden kişilerde ortaya çıktığı belirtildi. Bu durum, virüsün uluslararası boyutta yayılabileceğine dair endişeleri artırıyor.
Brezilya’da Ölümler
Temmuz ayı sonunda, Brezilya‘nın kuzeydoğusunda yer alan Bahia eyaletinde iki genç kadının Oropouche virüsü nedeniyle hayatını kaybettiği açıklandı. Bu ölüm haberleri, virüsün ölümcül etkilerini bir kez daha gündeme getirdi.
Küba’da Salgın Başladı
Küba, Oropouche virüsü nedeniyle ilk salgınını kayda geçirdi. Bu virüs, sivrisinekler ve küçük sineklerin ısırıklarıyla yayılıyor ve özellikle Culicoides paraensis adlı sinek türü tarafından bulaştırılıyor. Oropouche virüsü, Amerika’nın geniş bölgelerinde bu sinekler aracılığıyla yayılma potansiyeline sahip.
Virüsün Yayılımı ve Tarihçesi
Oropouche virüsü ile ilgili ilk vakalar, 1955 yılında Karayipler’de bulunan Trinidad ve Tobago‘daki Vega de Oropouche köyünde kaydedildi ve virüs ismini bu köyden aldı. Araştırmacılar, son altmış yılda Brezilya‘da bu virüsün 500 binden fazla kişiyi etkilediğini tahmin ediyor. Ancak bu sayının düşük bir tahmin olduğu kabul ediliyor.
2023 yılında Brezilya’da yaklaşık 10 bin vaka kaydedilirken, bu vakaların çoğunun Amazon bölgesinde olduğu belirtildi. Brezilya dışında Peru, Kolombiya, Ekvador, Arjantin, Fransız Guyanası, Panama, Trinidad ve Tobago, Bolivya ve Küba‘da da Oropouche virüsü bir halk sağlığı sorunu haline gelmiş durumda.
Oropouche Virüsünün Bulaşma Yolları
Virüs, enfekte bir kişiden başkalarına böcek ısırıkları yoluyla geçiyor. Cilt teması veya hava yoluyla bulaştığına dair henüz bir kanıt bulunmuyor. Ancak Brezilya Sağlık Bakanlığı’nın yayınladığı bir rapora göre, virüsün hamile kadınlardan bebeklerine geçebileceğine dair kanıtlar mevcut. Oropouche virüsünün hamileliklerde ve doğmamış çocuklar üzerindeki etkileri hala araştırılıyor.
Virüsün Belirtileri
Oropouche, enfekte olan insanlarda grip benzeri bir hastalığa neden oluyor. Belirtiler arasında ani başlayan yüksek ateş, baş ağrısı, gözlerin arkasında ağrı, eklem sertliği veya ağrısı, titreme, mide bulantısı ve kusma yer alıyor. Bu belirtiler genellikle beş ila yedi gün arasında sürüyor, ancak bazı hastalarda belirtiler birkaç gün veya haftalar sonra yeniden ortaya çıkabiliyor.
Ölümcül Bir Tehdit mi?
Oropouche virüsünün ölümcül olduğu durumlar nadir olsa da, Brezilyalı yetkililer, 25 Temmuz’da ilk ölümlerin kaydedildiğini açıkladı. İkisinin de önceden sağlık sorunu olmayan yirmili yaşlarındaki kadınlar olduğu belirtildi. Ayrıca, virüsün beyin iltihabı ve menenjite neden olabileceği düşünülüyor.
Tedavi ve Önleme Yöntemleri
Oropouche virüsünün henüz bir tedavisi bulunmuyor. Tedavi genellikle semptomların hafifletilmesine yönelik yapılıyor. Enfekte olanların böcek kovucu maddeleri kullanması, virüsün başkalarına yayılmasını önlemeye yardımcı olabilir.
Oropouche virüsüne karşı koruyucu bir aşı da bulunmuyor. İnsanların kendilerini koruyabilmeleri için sinek ve sivrisinek ısırıklarından kaçınmaları, kapı ve pencerelere ince örgüler takmaları, vücutlarını kaplayan giysiler giymeleri ve açıkta kalan ciltlerine böcek kovucu sürmeleri öneriliyor.