Türkiye’nin uzun yıllardır mücadele ettiği terör sorununda tarihi bir eşik aşılmak üzere. “Terörsüz Türkiye” süreci, yaz aylarıyla birlikte somut adımlarla ilerlerken, gözler şimdi Meclis Başkanı Numan Kurtulmuş’un cuma günü yapacağı açıklamaya çevrildi. Sürecin yasal ve kurumsal altyapısını oluşturacak olan Meclis komisyonunun bu toplantıyla birlikte resmen hayata geçirilmesi bekleniyor.
Siyasi Turlar ve MİT Gözetiminde Hazırlanan Yol Haritası
Sürecin zeminini oluşturmak üzere, Milli İstihbarat Teşkilatı (MİT) Başkanı İbrahim Kalın ve Meclis Başkanı Numan Kurtulmuş, son haftalarda siyasi partilerle kapsamlı temaslarda bulundu. Bu görüşmelerin ardından şekillenen çerçevede, örgüt mensuplarının belirlenen noktalarda peyderpey silah bırakacağı, eş zamanlı olarak da Meclis’te hukuki hazırlıkların yürütüleceği ifade ediliyor.
Kurtulmuş Cuma Günü Süreci Başlatacak
Numan Kurtulmuş’un, perşembe günü CHP Genel Başkanı Özgür Özel’i ziyaret etmesinin ardından, cuma günü basın mensuplarının karşısına geçerek komisyonun kuruluş sürecini duyurması bekleniyor. Bu adım, siyasi mutabakatın da devreye alındığı bir uzlaşı zemini olarak değerlendiriliyor.
Kurulacak olan Meclis komisyonunun temel görevi, silahsızlanma sürecinin yasal altyapısını hazırlamak ve bu sürece ilişkin detaylı kriterleri belirlemek olacak.
Fesh Etme – İzleme – Doğrulama Modeli Uygulanacak
MİT’in gözetiminde yürütülen bu stratejik süreçte, uluslararası güvenlik protokollerinden esinlenen “Fesh etme / İzleme / Doğrulama” yöntemi temel formül olarak öne çıkıyor. Bu model kapsamında:
- Terör örgütlerinin kendilerini feshetmeleri,
- Sürecin bağımsız izleme mekanizmalarıyla takip edilmesi,
- Silah bırakma ve entegrasyon adımlarının doğrulanarak belgelenmesi amaçlanıyor.
Topluma Kazandırma ve Yasal Kapsam Belirleniyor
Komisyon, sadece terörün sonlandırılması değil, aynı zamanda suça karışmamış örgüt mensuplarının topluma yeniden kazandırılması için de kriterler belirleyecek. Bu çerçevede;
- Eğitim, istihdam ve sosyal destek politikaları,
- Yerel yönetimlerin entegrasyon katkısı,
- Adli sicil taraması ve bireysel değerlendirme sistemleri gibi konular gündeme gelecek.
Komisyonun görev alanı, sosyal rehabilitasyonun yanında hukuki güvence sağlayacak düzenlemeleri de kapsayacak.
IRA ve ETA Modelleri Mercek Altında
Kurmaylar ayrıca benzer süreçler yaşayan ülkelerin deneyimlerini de inceliyor. Özellikle:
- İngiltere’nin IRA modeli,
- İspanya’nın ETA çözüm süreci,
örnek alınarak, bu modellerden Türkiye’ye uyarlanabilir unsurlar çıkarılmaya çalışılıyor. Bu bağlamda, entegrasyon mekanizmalarının, adalet duygusunu zedelemeden nasıl inşa edileceği tartışılıyor.
Barolardan Destek, Toplumdan Beklenti
Geçtiğimiz haftalarda 16 baro tarafından yayımlanan ortak açıklamada, “Terörsüz Türkiye” sürecine destek verilmiş ve hukuki sürecin şeffaf, adil ve insan haklarına uygun şekilde yürütülmesi gerektiği vurgulanmıştı.
Kamuoyunun beklentisi, bu sürecin siyasi çekişmelere malzeme edilmeden, toplumsal barışı önceleyen bir perspektifle ilerletilmesi yönünde.