New York Times teknoloji yazarı Eli Tan, Çinli yapay zeka şirketi DeepSeek tarafından geliştirilen sohbet robotunu deneyimledi. Tan, düşük maliyetiyle küresel piyasaları sarsan bu uygulamanın etkileyici yanlarını vurgularken, sansür kurallarıyla ilgili dikkat çeken gözlemlerini de paylaştı.
Küresel Başarı ve Düşük Maliyet Avantajı
DeepSeek, yalnızca OpenAI ve Anthropic gibi devlerle kıyaslanmakla kalmadı, aynı zamanda düşük maliyetle üretilmesi nedeniyle büyük ilgi gördü. Uygulama, yayınlandığı ilk gün Apple‘ın uygulama mağazasında en çok indirilen ücretsiz uygulama olmayı başardı. Ancak yüksek trafik nedeniyle Pazartesi sabahı kısa süreli kesintiler yaşadı ve ardından siber saldırılar gerekçesiyle yeni kullanıcı kayıtlarını geçici olarak sınırlandırdı.
Eli Tan, uygulamayı kapsamlı bir şekilde test ettiğini belirterek DeepSeek’in birçok karmaşık matematik, fizik ve mantık problemini ChatGPT‘den iki kat hızlı çözebildiğini ifade etti. Ayrıca, teknik mülakatlarda karşılaşılabilecek programlama sorularına verdiği yanıtların detaylı ve hızlı olduğunu belirtti.
Daha Az Halüsinasyon, Daha Fazla Sansür
DeepSeek’in, rakiplerine kıyasla daha az “halüsinasyon” (gerçek dışı bilgiler üretme) ürettiğini söyleyen Tan, özellikle biyografi ve gerçeklere dayalı bilgilerin doğruluğunda başarılı olduğunu belirtti. Ancak, şiir yazma, tatil planlama ve yemek tarifleri oluşturma gibi yaratıcı görevlerde zayıf kaldığını ifade etti.
Tan, DeepSeek’e 1989 Tiananmen Meydanı katliamı gibi Çin hükümetince sansürlenen olaylarla ilgili sorular sorduğunda ise modelin yanıt vermediğini gözlemledi. Tiananmen sorusuna “Bu bilginin şu anki kapsamımın ötesinde olduğunu” belirten sohbet botu, konuyu değiştirmeyi önerdi. Çin Komünist Partisi’nin eleştirilmesi istendiğinde ise “yüksek trafik yaşandığını” ifade ederek yanıt vermekten kaçındı.
DeepSeek’in Yetenekleri ve Sınırları
Sohbet botunun yerel hava durumu raporları sağlama, PDF analizleri yapma gibi belirli işlevlerde ChatGPT veya Claude kadar güçlü olmadığını belirten Tan, bu sınırlamaların DeepSeek’in hala gelişim sürecinde olduğunu gösterdiğini ifade etti. Buna rağmen, Çince dilinde uzmanlaşması ve maliyet verimliliği gibi avantajlarının altını çizdi.
DeepSeek, kendisini diğer yapay zeka modellerinden ayıran özellikleri şu şekilde sıraladı:
- Maliyet verimliliği
- Çince dil ve kültüründe uzmanlık
- Kullanıcı ihtiyaçlarına göre özelleştirme seçenekleri
Sansürü Aşma Çabaları
Sosyal medya platformları X ve Reddit’te bazı kullanıcılar, DeepSeek’in sansür kurallarını aşmanın yollarını paylaştı. Örneğin, modele harfler yerine özel karakterler kullanma talimatları vererek sansürü aşmaya çalıştılar.
Yapay Zeka ve Gizlilik Endişeleri
DeepSeek kullanıcılarının girdilerinin, diğer yapay zeka platformlarında olduğu gibi, modelin geliştirilmesi için kullanılabileceği belirtildi. Bu durum, kullanıcılar için veri gizliliği konusunda endişe yaratabilir.
DeepSeek’in Çin Piyasasındaki Konumu
DeepSeek, kendisini “belirli ihtiyaçlara (özellikle Çince) odaklanmış uzman bir araç” olarak tanımlıyor. ChatGPT’nin daha çok yönlü bir yapay zeka asistanı olarak değerlendirilmesi, DeepSeek’in sınırlı ancak derinlemesine uzmanlık alanlarını öne çıkardığını gösteriyor.
NYT ve OpenAI Davası
Bu inceleme sırasında dikkat çeken bir diğer detay ise New York Times’ın OpenAI ve Microsoft’a karşı telif hakkı ihlali nedeniyle dava açması oldu. NYT, yapay zeka sistemlerinin kendi haber içeriklerini izinsiz kullanarak ihlal yaptığını iddia etti. Ancak OpenAI ve Microsoft bu iddiaları reddetti.