Rusya’nın doğusunda, Kamçatka Yarımadası açıklarında sabaha karşı meydana gelen 8.8 büyüklüğündeki deprem, ülke tarihine son 70 yılın en büyük sarsıntısı olarak geçti. Rusya Bilimler Akademisi Jeofizik Servisi, sarsıntının 1952’den bu yana bölgede kaydedilen en şiddetli deprem olduğunu açıkladı. Depremin hemen ardından, bölge halkı için kritik bir tehlike olan tsunami dalgaları oluştu.
Tsunami, Kamçatka ve Japonya Kıyılarını Vurdu
Deprem sonrası ilk tsunami dalgaları, kısa sürede Kamçatka ve Japonya kıyılarına ulaştı. Kamçatka’daki Severo-Kurilsk şehrinin bir kısmı sular altında kaldı. Yetkililer, şehirde yaşayanların tahliye edildiğini ve durumun kontrol altına alınmaya çalışıldığını bildirdi. Tsunami İzleme ve Uyarı Merkezi, dalgaların Paramuşir ve Şumşu Adaları yönünde ilerlediğini ve tehlikenin henüz geçmediğini duyurdu.
Fukuşima Nükleer Santrali Yeniden Boşaltıldı
Japonya’da halk, 2011 yılındaki felaketi hatırlatan bir panik havasına büründü. Fukuşima Nükleer Santrali, olası bir sızıntı riskine karşı yeniden tahliye edildi. Japon hükümeti, kıyı bölgelerinde yaşayan milyonlarca insana tahliye emri verirken, sahil kesimlerinde yaşayanlar yüksek binaların çatısına çıkmaya başladı. Japonya Meteoroloji Ajansı, kıyıya ulaşan dalgaların 40 cm’ye kadar ulaştığını doğruladı.
Hawaii, Kaliforniya ve Yeni Zelanda’da Alarm Seviyesi Yükseltildi
Tsunami tehlikesi yalnızca Asya’yla sınırlı kalmadı. ABD’nin Hawaii eyaleti, tüm limanlara yeni gemi girişini durdurdu. Aynı zamanda Kaliforniya, Yeni Zelanda ve Peru gibi ülkeler de kıyı bölgelerinde yaşayanlara sahil şeritlerinden uzak durmaları çağrısında bulundu. ABD Sahil Güvenliği, Hawaii yakınlarında bulunan tüm gemilere kıyılardan uzaklaşmaları yönünde uyarı yaptı. Bazı uçuşlar iptal edildi veya rotaları değiştirildi.
Maui Adası’nda Korku Dolu Anlar
Amerika’nın Maui Adası’nda yaşayan halk, tsunami uyarılarının ardından yüksek bölgelere akın etti. 47 yaşındaki Felicia Johnson, suların önce çekildiğini, ardından hızla yükseldiğini belirterek “Bu çok korkutucu, doğa bize güç gösterisi yapıyor” dedi. Johnson, ailesi ve köpekleriyle birlikte geceyi dağlık alanda geçirmek üzere eşyalarını aracına yüklediğini ifade etti.
Asya ve Güney Amerika Ülkeleri İçin Tsunami Alarmı
Depremin ardından Çin, Endonezya, Filipinler, Meksika ve Şili dahil olmak üzere birçok ülke, halkını olası tsunami riski konusunda uyardı. Çin’de “sarı alarm” verilirken, Endonezya’da kıyı şeridindeki 10 bölge için tahliye çağrısı yapıldı. Şili ve Ekvador kıyılarında ise 1.4 metreye ulaşabilecek dalgalar öngörülüyor.
Tsunami Nedir, Nasıl Oluşur?
Tsunami, genellikle deniz tabanında meydana gelen güçlü depremler sonucunda ortaya çıkan devasa su dalgalarıdır. Sarsıntı anında yer kabuğunun yukarı ya da aşağı kayması, büyük miktarda suyun yer değiştirmesine neden olur. Bu da yüksek hızla yayılan bir dalga oluşturur. Uçak hızına yaklaşabilen bu dalgalar, kıyıya yaklaştıkça sıkışarak daha da yükselir.
Tsunamiye Neden Olan Diğer Doğal Olaylar
Depremler dışında, volkan patlamaları, denizaltı toprak kaymaları, hatta büyük kütlelerin denize düşmesi de tsunamiye neden olabilir. Örneğin, 1883’te Endonezya’daki Krakatoa volkanının patlaması sonucu oluşan tsunami, yaklaşık 30.000 kişinin ölümüne yol açmıştı. Bu tür olaylar, devasa enerjileri tetikleyerek kıyı bölgelerini tehdit altına alabilir.
Tsunaminin Yıkıcı Etkileri
Tsunaminin tahribat gücü, depremin büyüklüğü, deniz tabanının yapısı, doğal engellerin varlığı gibi çeşitli faktörlere bağlıdır. 2004’te Endonezya’da yaşanan 9.1 büyüklüğündeki deprem sonrası oluşan tsunami, 220.000’den fazla kişinin yaşamını yitirmesine neden olmuştu. Bu olay, tsunami felaketlerinin küresel çapta nasıl bir etki yaratabileceğinin en acı örneklerinden biri olarak kayıtlara geçti.
