Modern beyin cerrahisinin kurucularından biri olarak kabul edilen ve “Yüzyılın En İyi Beyin Cerrahı” unvanına sahip olan Prof. Dr. Gazi Yaşargil, 99 yaşında yaşamını yitirdi. Tıp dünyasında devrim yaratan çalışmalara imza atan Yaşargil’in vefat haberini Sağlık Bakanı Kemal Memişoğlu sosyal medya hesabı üzerinden kamuoyuna duyurdu. Yaşargil’in ölümü yalnızca Türkiye’de değil, dünya genelinde büyük yankı uyandırdı.
Sağlık Bakanı Kemal Memişoğlu’ndan Duygusal Açıklama
Vefat haberini duyuran Kemal Memişoğlu, Prof. Dr. Yaşargil’in bilime olan katkılarını övgüyle anarak şu mesajı paylaştı:
“Alanında yürüttüğü eşsiz çalışmalarla ‘Yüzyılın En İyi Beyin Cerrahı’ seçilen Prof. Dr. Gazi Yaşargil Hocamızın vefatını büyük bir üzüntüyle öğrendim. Bilime adadığı ve bir asra yaklaştığı ömründe hepimiz için örnek teşkil eden nice işe imza atmıştı. Onun hatırasını yaşatmak için elimizden geleni yapacağız. Mekânı cennet, makamı ali olsun.”
Bilime Adanmış Bir Yaşam
Gazi Yaşargil, 6 Temmuz 1925’te Diyarbakır’ın Lice ilçesinde dünyaya geldi. Henüz çocuk yaşta ailesiyle Ankara’ya taşındı. Atatürk Lisesi’nden mezun olduktan sonra tıp eğitimine Almanya’da başladı. Ancak II. Dünya Savaşı koşulları nedeniyle eğitimini İsviçre’deki Basel Üniversitesi‘nde tamamladı ve 1949 yılında mezun oldu. Ardından nöroloji, dahiliye ve genel cerrahi alanlarında asistanlık yaptı.
Beyin Cerrahisinin Sınırlarını Zorladı
Yaşargil, 1953 yılında Zürich Üniversitesi Beyin Cerrahisi Kliniği’nde görev yapmaya başladı. Bu klinikteki kariyeri boyunca sadece rutin beyin ameliyatlarıyla kalmadı, aynı zamanda serebral anjiyografi, stereotaktik cerrahi, Parkinson tedavisi ve yüksek frekanslı koagülasyon gibi teknikleri de geliştirerek uygulamaya soktu. Onun önderliğinde mikrocerrahinin temelleri atıldı.
Mikrocerrahinin Mimarı
1965 yılında ABD’ye giderek, mikrovasküler cerrahiyi hayvan deneyleriyle öğrenen Yaşargil, döndüğünde bu tekniği insan beyni üzerinde uygulamaya başladı. Geliştirdiği mikroteknik ve sisternal açılım yöntemleriyle, anevrizma, arteriyovenöz malformasyon, beyin tümörleri ve epilepsi cerrahisi gibi birçok alanda çığır açtı. Bu çalışmalar sonucunda beyin cerrahisinde yepyeni bir dönem başladı.
Küresel Etkisi Olan Bir Bilim İnsanı
Zürich’te kurduğu mikrocerrahi laboratuvarı, 1968-1993 yılları arasında dünyanın dört bir yanından gelen 3000’in üzerinde cerraha eğitim verdi. Bu laboratuvar, mikrocerrahinin küresel çapta standartlaşmasına katkı sağladı. Emekliliğinden sonra ise Arkansas Üniversitesi tarafından kendisine profesörlük verilerek Amerika’da da çalışmalarını sürdürme fırsatı tanındı.
Türkiye’deki Son Durağı: Yeditepe Üniversitesi
2013 yılından itibaren Yeditepe Üniversitesi Tıp Fakültesi’nde akademik çalışmalarına devam eden Yaşargil, dersler verdi, genç cerrahlara ilham oldu. Hem cerrahi pratiğini sürdürdü hem de bilimsel yayınlarına ara vermedi. İsmi, Oxford, Beijing ve Little Rock gibi şehirlerdeki mikrocerrahi laboratuvarlarında yaşatıldı.
Bilim Dünyası Onu Unutmayacak
Zürich Üniversitesi, Arkansas Üniversitesi ve birçok akademik kurum, Gazi Yaşargil’in adını taşıyan kürsüler, laboratuvarlar ve konferanslar düzenleyerek onun bilimsel mirasını onurlandırdı. “Yıllık Yaşargil Konferansları” gibi etkinlikler sayesinde hem genç tıp öğrencileri hem de profesyonel cerrahlar, onun mirasını geleceğe taşımayı sürdürüyor.
Modern Tıbbın Sessiz Devrimcisi
Prof. Dr. Gazi Yaşargil, geliştirdiği tekniklerle yalnızca ameliyat yöntemlerini değiştirmedi; aynı zamanda tıp eğitimine yeni bir boyut kazandırdı. Mikroskop altında yürütülen hassas operasyonların artık standart hale gelmesinde en büyük katkıyı sağlayan isimdi. Onun öncülüğünde geliştirilen yaklaşımlar, bugün dünya genelindeki nöroşirurji eğitim programlarının temelini oluşturuyor.
Vefatıyla Bir Devir Kapandı
99 yıllık yaşamına onlarca ödül, yüzlerce bilimsel yayın ve binlerce hayat sığdıran Prof. Dr. Gazi Yaşargil, ardında silinmez bir iz bırakarak aramızdan ayrıldı. Ancak onun geliştirdiği teknikler, eğittiği cerrahlar ve bilimsel yaklaşımı yaşamaya devam edecek. Türk tıbbı ve dünya sağlık camiası, onu her zaman saygıyla ve minnetle anacaktır.
