PKK’nın fesih kararı ve silah bırakma çağrısının ardından, gözler siyasi ve hukuki sürecin nasıl şekilleneceğine çevrildi. MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli’nin çağrısıyla başlayan, Abdullah Öcalan’ın yönlendirmesiyle netleşen süreç, dün yapılan açıklamayla yeni bir aşamaya geçti. Şimdi sorulan soru şu: Bundan sonra ne olacak?
Meclis’e Rol Biçiliyor: Demokratikleşme ve Hukuki Çerçeve
DEM Parti ve CHP, çözüm sürecinin Meclis çatısı altında yürütülmesi gerektiğini vurgularken, Meclis Başkanı Numan Kurtulmuş’un inisiyatif alması çağrısı yineleniyor. DEM Parti Sözcüsü Ayşegül Doğan, sürecin yasal zeminini “Yüzyılın en hayırlı çalışması” olarak tanımlarken, sürecin adresi olarak doğrudan TBMM’yi işaret etti.
Silah Bırakma Süreci: Kısa Sürede Tamamlanması Bekleniyor
AKP ve DEM Parti yetkilileri, silah bırakma sürecinin çok uzun tutulmaması gerektiği konusunda hemfikir. DEM Parti kaynaklarına göre süreç, en geç birkaç ay içinde tamamlanacak. Bu sürecin teknik takibi, raporlama ve gözlem mekanizmaları üzerinden yürütülecek.
10. Yargı Paketi Sürecin İlk Somut Adımı Olabilir
İktidarın üzerinde çalıştığı 10. Yargı Paketi, bu süreçte atılacak ilk yasal adımlardan biri olarak değerlendiriliyor. Pakette şu başlıkların yer alması bekleniyor:
- Hasta ve yaşlı tutukluların tahliyesi,
- 2020 Covid izninin kapsamının genişletilmesi,
- Cezaevi idare ve gözlem kurullarının kararlarında standartlaşma,
- İnfaz sisteminde eşitlik düzenlemesi (terör suçlarında dörtte iki uygulaması),
- “Örgüt adına suç işleyen” düzenlemesinin kaldırılması.
Kayyım Uygulaması Gündeme Alınabilir
DEM Parti’ye göre sürecin erken adımlarından biri de kayyım uygulamasının sonlandırılması olacak. Belediyelere kayyım atanmasına izin veren yasanın ilgili maddesinin kaldırılması için tüm partilerin destek verdiği bir teklif daha önce gündeme gelmişti. Bu adımın, bayram sonrası gündeme alınması bekleniyor.
Komisyon Kurulacak mı?
Sürecin Meclis komisyonları üzerinden mi, yoksa doğrudan siyasi diyalogla mı yürütüleceği net değil. Bazı aktörler, özel yetkili bir komisyonun süreci resmileştireceğini savunurken, diğerleri komisyon tartışmalarının süreci sabote edebileceğini düşünüyor.
Geri Dönüşler ve Af Düzenlemeleri
Örgüt üyelerinin geri dönüşü için özel bir yasa hazırlanması gerektiği vurgulanıyor. Mevcut yasal çerçeveyle bu dönüşlerin güvence altına alınamayacağını belirten kaynaklar, bu düzenlemenin Öcalan ile devlet arasında müzakere edilerek netleşeceğini ifade ediyor.
Avrupa ve Cezaevleri Gündeme Gelecek
Sürecin ileri aşamalarında, Avrupa’daki örgüt üyelerinin dönüşü ile cezaevlerindeki siyasi tutukluların durumu da masaya yatırılacak. Bu adımların ise TCK ve TMK’da yapılacak değişikliklerle ve muhtemelen ekim ayından sonra gündeme geleceği bildiriliyor.
Umut Hakkı ve Öcalan’ın Statüsü
Umut Hakkı düzenlemesi, sürecin ilerleyişine bağlı olarak yeniden tartışmaya açılabilir. Bu aşamada öncelikli gündem olmasa da, Abdullah Öcalan’ın iletişim ve çalışma koşullarının iyileştirilmesi talebi yeniden gündeme gelebilir.
DEM Parti kaynaklarına göre, silah bırakma sürecini Öcalan yönlendirmiştir ve bundan sonraki adımlar için de Öcalan’ın sürekli devrede olması gerektiği vurgulanıyor.