Nobel Fizik Ödülü sahibi Andre Geim, Hollanda hükümeti tarafından vatandaşlıktan çıkarıldı. Geim’in tek suçu ise Britanya’dan şövalyelik unvanı alabilmek için İngiliz vatandaşı olmak istemesiydi. Ancak bu tercih, ona Hollanda pasaportunu kaybettirdi.
New York Times’ın aktardığına göre, çifte vatandaşlığı sınırlayan Hollanda yasaları, dünyaca ünlü bilim insanının 13 yıl önce farkında olmadan vatandaşlıktan çıkarılmasına yol açtı.
“Artık Hollandalı Değilim” Mesajı Geldi
Geim’e yakın zamanda, Hollanda vatandaşlığını kaybettiği ve Londra’daki büyükelçiliğe pasaportunu teslim etmesi gerektiği bildirildi. Aksi halde Interpol yaptırımıyla karşı karşıya kalabileceği uyarısı yapıldı.
Ünlü fizikçi bu durumu “Son derece sinir bozucu” sözleriyle değerlendirdi. “Ben kendimi Hollanda-İngiliz bilim insanı olarak görüyorum. Hollanda’daki yaşamım hâlâ kalbimde” ifadelerini kullandı.
Bir Ünvan İçin Bir Ülke Kaybı
Geim, 2010 yılında İngiltere’de grafen üzerine yaptığı çığır açan araştırmalar sayesinde Nobel Fizik Ödülü’ne layık görülmüştü. Ancak bu süreçte İngiltere’den kendisine bir başka onur daha teklif edildi: Şövalyelik unvanı.
Ancak İngiltere’de “Sir” unvanını yalnızca vatandaşlar kullanabiliyor. Geim de bu nedenle İngiliz vatandaşlığına geçti. Ne var ki Hollanda yasaları, kendi isteğiyle başka bir ülkenin vatandaşlığını alan bireylerin Hollanda vatandaşlığını otomatik olarak kaybettiğini öngörüyor.
Geim o dönemde Brexit’in etkilerinin bilinmediğini ve kimsenin kendisini bu konuda uyarmadığını vurgulayarak, “Bunun sonucu Hollanda vatandaşlığımı kaybetmek olacaksa belki de şövalyelik unvanını reddederdim” dedi.
Büstü Lahey’de, Pasaportu Elinden Alındı
1990’larda Hollanda’nın Nijmegen kentindeki Radboud Üniversitesi‘nde görev yapan Geim, burada Hollanda vatandaşlığına geçmişti. Bilimsel başarılarıyla tanınan Geim, hem Hollanda hükümeti hem de akademi çevreleri tarafından büyük bir gurur kaynağı olarak görülüyordu. Hatta Hollanda’da adına bronz bir büst bile yapıldı.
Ancak şimdi Geim, “Hollanda vatandaşlığından gerçekten çok üzücü ve garip bir şekilde çıkarıldım” diyor. Kendisi için önemli olanın Avrupalı kimliği olduğunu vurgulayan Geim, “Ben kendimi Avrupa vatandaşı olarak tanımlıyorum” sözleriyle bu aidiyeti yeniden dile getirdi.
Bürokrasi Hiçbir Başarıyı Tanımıyor
Geim, vatandaşlık kararının iptali için binlerce euro harcayarak avukatlara başvurduğunu, ancak çabalarının sonuçsuz kaldığını söylüyor. Hollanda yasalarında, “devlet yararı” olması durumunda istisna uygulanabileceğini hatırlatarak bu maddeyi devreye sokmaya çalıştıysa da başarılı olamadı.
“Bir ülke tarafından işe yaramaz bir şeymişim gibi atıldım,” diyor Sir Andre Geim. Bu ifade, sadece kişisel bir hayal kırıklığı değil, aynı zamanda modern bürokrasinin en saygın isimleri bile dışlayabildiğinin çarpıcı bir göstergesi.
