Kudüs’te yer alan ve Hristiyan dünyasının en kutsal yapılarından biri kabul edilen Kutsal Kabir Kilisesi‘nin altında yapılan kazılarda, İncil‘de anlatılan sahneleri doğrulayabilecek izlere ulaşıldı. Arkeologlar, kilisenin altındaki antik bahçenin, İncil’de Hz. İsa’nın gömüldüğü alan olarak tarif edilen bölgeyle büyük benzerlik taşıdığını duyurdu.
2 Bin Yıllık Bahçenin İzlerine Ulaşıldı
Yapılan kazılarda, yaklaşık 2 bin yıllık olduğu belirlenen zeytin ağaçları ve üzüm asmaları gün yüzüne çıkarıldı. Uzmanlara göre bu bulgular, Yuhanna İncili‘nde yer alan, “İsa’nın çarmıha gerildiği yerde bir bahçe ve o bahçede henüz kimsenin yatırılmadığı bir mezar vardı” ifadesiyle örtüşüyor.
Kazı ekibinin liderlerinden Roma Sapienza Üniversitesi’nden Profesör Francesca Romana Stasolla, “İncil’de anlatılan sahnelere oldukça benzer ekili alanlar tespit ettik. Bu bulgular, dönemin Kudüs’üne dair bilgilerin yazıya aktarıldığını düşündürüyor.” açıklamasında bulundu.
İsa’nın Çarmıha Gerildiği Yer Olarak Biliniyor
Pek çok Hristiyan mezhebi, Kutsal Kabir Kilisesi’nin Hz. İsa’nın çarmıha gerildiği ve defnedildiği alan olduğuna inanıyor. Kilise, asırlardır Hristiyanlar için önemli bir hac merkezi olmayı sürdürüyor.
Kazılar, kilisenin Paskalya döneminde artan ziyaretçi yoğunluğuna rağmen devam ediyor.
19. Yüzyıldan Bu Yana İlk Büyük Çalışma
2022 yılında başlayan ve Roma Katolik, Ermeni ve Rum Ortodoks cemaatlerinin ortak kararıyla yürütülen bu kazı ve restorasyon çalışması, 19. yüzyıldan beri yapılan ilk kapsamlı proje oldu. Ayrıca proje için İsrail Eski Eserler Kurumu’ndan da resmi izin alındı.
Kazılarda Daha Eski Katmanlar da Bulundu
Kazılar yalnızca İncil’de tarif edilen bahçenin izlerine değil, Demir Çağı’na tarihlenen çok sayıda çanak çömlek, kandil ve toprak örneklerine de ulaştı. Profesör Stasolla, “Bu bulgular, bölgenin zamanla bir taş ocağından ekili bir araziye, ardından da mezarlığa dönüştüğünü gösteriyor.” dedi.
