İngiltere, enerji güvenliği için rotasını yeniden nükleer enerjiye çevirdi. Enerji Bakanı Ed Miliband, Suffolk bölgesinde inşa edilecek Sizewell C nükleer santrali için 14,2 milyar sterlinlik kamu yatırımı yapılacağını açıkladı. Yeni santralin iki büyük reaktörüyle yaklaşık 6 milyon haneye kesintisiz elektrik sağlaması hedefleniyor. Dev projenin yükleniciliğini, Rolls-Royce üstlendi.
Enerji Güvenliği ve İklim Krizine Karşı Nükleer Seçim
Miliband’ın açıklaması, yenilenebilir enerji kaynaklarının hava koşullarına bağlılığı nedeniyle şebeke güvenliğinin zayıfladığı yönündeki eleştirilerin yoğunlaştığı bir döneme denk geldi. Özellikle kış aylarında güneşin az göründüğü ve rüzgârın zayıfladığı günlerde yaşanan elektrik kesintileri, hükümeti baz yük enerji üretimi konusunda daha kararlı adımlar atmaya yöneltti.
“Yeni bir nükleer altın çağ” ifadesini kullanan Miliband, 2050’ye kadar ülkedeki elektrik talebinin en az iki kat artmasının beklendiğini, bu nedenle nükleerin stratejik bir rol oynayacağını vurguladı.
Toplam Kamu Yatırımı 17,8 Milyar Sterlini Aşıyor
Yeni duyurulan 14,2 milyar sterlinlik fon, önceki Muhafazakâr hükümetin 3,6 milyar sterlinlik taahhüdüyle birleşince, Sizewell C projesine ayrılan kamu kaynağı toplam 17,8 milyar sterline ulaşmış oldu. Projeye özel sektör yatırımcıları bulma süreci ise hâlâ devam ediyor.
Rolls-Royce, SMR ve Füzyonla Yükseliyor
Projenin teknoloji ortağı olarak seçilen Rolls-Royce, sadece bu büyük santral değil, aynı zamanda küçük modüler reaktör (SMR) üretimi ve nükleer füzyon araştırmalarına da dahil olacak. Şirketin CEO’su Tufan Erginbilgic, bu yatırımlarla birlikte “önemli bir büyüme” beklediklerini açıkladı.
SMR projeleri, düşük maliyetli ve hızlı inşa edilebilir yapılarıyla dikkat çekerken, Rolls-Royce’un Avrupa’daki ilk SMR üretimini de İngiltere’de gerçekleştirmesi planlanıyor. Ayrıca, nükleer füzyon teknolojileri için önümüzdeki beş yıl içinde 2,5 milyar sterlin ek kamu yatırımı yapılacağı belirtildi.
Harcama Planları Yeniden Şekilleniyor
Maliye Bakanı Rachel Reeves, nükleer projelere ayrılan bütçeyi, Salı günü yapılan GMB Sendikası Kongresi’nde resmen onayladı. Hükümetin yeni planları arasında, NHS’ye 30 milyar, altyapı projelerine 113 milyar sterlin yatırım yer alırken, kamu harcamalarının diğer alanlarında tasarruf ve kısıtlama öngörülüyor.
Maliyetler Tartışılıyor, Faturalar Artabilir
Hinkley Point C gibi önceki projelerde yaşanan maliyet artışları, hükümetin Sizewell C için özel yatırımcı bulmasını zorlaştırıyor. EDF, projedeki payını azaltırken, son tahminler Sizewell C’nin 40 milyar sterlini bulabileceğini gösteriyor.
Maliyetlerin bir kısmı, enerji faturalarına eklenecek “Regüle Edilmiş Varlık Tabanı” (RAB) modeliyle karşılanacak. Bu sistemle, tüketicilerden yılda ortalama 12 sterlin toplanması planlansa da uzmanlar, gerçek yükün çok daha fazla olacağı görüşünde.
Uzmanlar Uyarıyor: “Teknoloji Eski, Maliyet Yüksek”
Enerji analisti Kathryn Porter, Sizewell C’de kullanılacak reaktörlerin eski ve pahalı teknolojilere dayandığını belirterek, “Fransa’daki EDF çoktan yeni nesil tasarımlara geçti. Bu santral geri adım olabilir” dedi.
Ayrıca, Somerset’te inşası süren Hinkley Point C’nin maliyetinin 42 milyar sterlini aştığını, tamamlandığında bu rakamın 50 milyar sterline ulaşabileceğini hatırlattı.
Nükleer Enerji, Şebekenin Ana Dayanağı Olacak
İngiltere’de kömür santrallerinin kapanması ve doğalgaz santrallerinin aşamalı olarak devreden çıkarılması, ülkenin enerji şebekesini daha kırılgan hale getiriyor. Nükleer enerji, sabit frekans ve voltaj sağlayarak şebekenin teknik istikrarı için kritik rol oynuyor.
Muhalefetteki Muhafazakâr Parti’nin enerji sözcüsü Andrew Bowie, “Yenilenebilir kaynaklar kesintili. Nükleer, sürdürülebilir baz yük üretimi için şart” dedi. Reform Partisi sözcüsü Richard Tice ise hükümeti SMR yatırımlarında gecikmekle eleştirdi.
