Bilim dünyası, okyanusun derinliklerinde nadiren rastlanan bir türün ilk kez vahşi doğada görüntülenmesiyle heyecan içinde. Güneydoğu Asya’da yer alan Doğu Timor açıklarında, uzun süredir yalnızca balık pazarlarında örnekleriyle bilinen Cephaloscyllium Pictum türü köpekbalığı, ilk kez doğal yaşam ortamında kameralar tarafından kaydedildi.
2008’de Tanımlanmıştı, İlk Kez Doğada Görüldü
Bu derin deniz köpekbalığı, 2008 yılında Endonezya’nın Bali ve Lombok adalarında balık pazarlarında toplanan sadece beş örnek üzerinden tanımlanmıştı. Yaklaşık 700 milimetreye kadar büyüyen, alacalı renklere sahip bu küçük boyutlu tür, biyoçeşitlilik araştırmaları açısından önemli bir keşif olarak değerlendiriliyor.
Ancak şimdiye dek vahşi doğada hiçbir zaman görüntülenmemişti. Bilim insanlarının “şekli ve davranışı hakkında çok az şey biliniyor” demesinin nedeni de buydu.
500 Metre Derinlikte Kameraya Takıldı
17 ve 18 Kasım 2024 tarihlerinde, Doğu Timor’un başkenti Dili açıklarında yapılan derin deniz araştırmalarında, yaklaşık 570 ve 536 metre derinlikte, yeni geliştirilen kamera sistemleri sayesinde türün ilk video kayıtları alındı. Görüntülerde, dişi bir köpekbalığının yemle etkileşime girdiği ve kameraların önünden birkaç kez geçtiği görüldü.
Bilim insanları, aynı bireyin farklı zamanlarda tekrar görüntüye girmesinin, türün bölgeye özgü habitat davranışları hakkında ipuçları sunduğunu belirtiyor.
Koruma Çalışmaları İçin Umut Verici Bilgi
Oryx adlı bilimsel dergide yayımlanan çalışmaya göre, bu keşif türün bilinen yaşam alanını 1100 kilometre genişletiyor. Ayrıca Cephaloscyllium pictum’un yaşadığı alanın, Endonezya’nın doğusundaki sarp kayalık deniz altı yamaçları olduğunu gösteriyor.
Bu veri, türün doğal yaşam alanının korunması açısından büyük önem taşıyor. Zira Uluslararası Doğa Koruma Birliği (IUCN), bu köpekbalığını “Yetersiz Veri” kategorisinde değerlendiriyor.
Yeni Teknolojiyle Derin Denizler Artık Daha Erişilebilir
Keşifte kullanılan görüntüleme sistemi, National Geographic Society Keşif Teknolojisi Laboratuvarı (NGETL) tarafından geliştirilen düşük maliyetli ve hafif derin deniz kameralarıyla mümkün oldu. Bu sistemler, 6 bin metre derinliğe kadar 4K çözünürlükte video kaydı yapabiliyor ve okyanusun derinliklerinde yaşayan canlılar hakkında benzersiz veriler sunuyor.
Araştırmacılar, bu teknolojinin “kaybolmadan önce keşfedilmesi gereken türler” için çok değerli bir araç olduğunu ve özellikle derin deniz köpekbalıklarının korunmasında önemli rol oynayacağını vurguluyor.
