Küme baş ağrıları, tıp dünyasında “dünyanın en şiddetli acısı” olarak tanımlanıyor. Çocuk doğurmaktan, hatta kurşun yarasından bile daha yoğun olduğu kabul edilen bu ağrılar, hastaları gizli ve radikal çözüm yolları aramaya itiyor. Şimdi ise bir grup hasta, tüm yasal riskleri göze alarak sihirli mantarları (psilosibin) kullanarak umut arıyor.
Acının Anatomisi: İntihar Baş Ağrıları
Küme baş ağrısı (cluster headache – CH), dünya nüfusunun yalnızca %0,1’ini etkileyen nadir bir rahatsızlık. Ancak acının şiddeti, diğer tüm ağrıları geride bırakıyor. Klinik veriler, CH hastalarının ağrıyı 10 üzerinden 9,7 şiddetinde hissettiğini ortaya koyuyor. Bu oran, doğum sancısının (7,2) ve kurşun yarasının (6) çok üzerinde.
İngiltere’den Peter gibi hastalar, her gün belirli saatlerde gelen ve sanki gözlerinden bir kızgın şiş sokuluyormuş gibi hissettiren krizler yüzünden hayatlarını kaybedebilecek noktaya geliyor. ABD’de, CH hastalarının intihar etme riski, toplum ortalamasının 20 katı.
Yetersiz Tedavi Yolları ve Umutsuzluk
Tüm dünyada küme baş ağrıları hâlâ tam olarak anlaşılamamış durumda. Oksijen terapisi ve triptanlar gibi mevcut tedavi seçenekleri her zaman işe yaramıyor. Üstelik bazı ilaçların uzun süreli kullanımı, hastalığın kronikleşmesine ve organ hasarına yol açabiliyor.
ABD’de sağlık sigortası kapsamı dışında kalan oksijen tüpleri, Birleşik Krallık’ta ise mantar kullanımının yedi yıla kadar hapisle cezalandırılması gibi hukuki engeller, hastaları kendi başlarına çare aramaya zorluyor.
‘Clusterheads’lar ve Psilosibin Devrimi
Reddit’teki r/clusterheads topluluğu, psilosibin bazlı “busting” yöntemini paylaşıyor: Küme ağrılarının başladığı anda düşük dozda sihirli mantar tüketmek ve beşer gün aralıklarla üç doz almak.
Bu yöntem, uzun süreli remisyonlar sağlıyor. Yale Üniversitesi’nden Prof. Dr. Emmanuelle Schindler, bu amatör deneyimlerden etkilenerek ABD’deki ilk psilosibin-kluster baş ağrısı klinik deneyini başlattı. Bulgular çarpıcı: Haftalık ağrı sayısında %50 azalma gözlemlendi.
Bir Tabu Yıkılıyor mu?
Schindler ve ekibi, sihirli mantarların, beyindeki serotonin reseptörlerini etkileyerek ağrı döngülerini kırabileceğini düşünüyor. Ancak federal yasalar nedeniyle, bu potansiyel tedavi hâlâ yasal değil.
Öte yandan, DMT içeren elektronik sigaralarla (DMT vape) saldırı anında ağrının bir dakikadan kısa sürede durdurulduğuna dair iddialar da yayılıyor. Bilim insanları bu fenomeni de araştırmaya başladı.
Bir Hayat Hikâyesi: Peter’ın Kurtuluşu
Peter, 2022’de 11 ay süren bir kriz döneminde sihirli mantarlarla tanıştı. Üç dozluk bir protokol uyguladı ve bir yıldır tek bir kriz bile geçirmedi. Ancak yıllarca yaşadığı şiddetli ağrıların kalıcı bir ruhsal travma (PTSD) bıraktığını söylüyor.
Şu anda her altı ayda bir küçük dozda psilosibin alarak, küme baş ağrısına karşı mücadelesini sürdürüyor.
“Profesyonel Bilim Şart”
Peter ve birçok hasta, Reddit’te paylaşılan bilgiler yerine profesyonel rehberliğe ihtiyaç duyduklarını vurguluyor:
“Vatandaş bilimi güzel ama hayat kurtarmak için uzmanlara ihtiyacımız var.”