Bu yıl ikinci kez, felaketlerin habercisi olarak bilinen bir kürek balığı diğer adıyla, kıyamet balığı (oarfish) kıyıya vurdu. Yaklaşık 3 metre uzunluğundaki bu nadir deniz canlısı, halk arasında depremlerle ilişkilendirilirken, bilim insanları bu olayın okyanus koşullarındaki değişikliklerden kaynaklanabileceğini belirtiyor. Peki, kıyamet balığı neden bu kadar dikkat çekiyor ve gerçekten felaketlerin habercisi mi?
Felaketin Habercisi Kıyıya Vurdu
Kaliforniya’nın Encinitas sahilinde, mitolojide felaketlerin habercisi olarak bilinen kürek balığı bir kez daha görüldü. Ağustos ayında bölgede benzer bir olay yaşanmasının ardından, bu yılki ikinci vaka olarak kaydedildi. Yaklaşık 3 metre uzunluğundaki bu balık, San Diego’daki Scripps Oşinografi Enstitüsü’nden bir doktora öğrencisi tarafından keşfedildi.
Kürek balıkları genellikle denizin 200 ila 1000 metre derinliklerindeki mezopelajik bölgede yaşar. Ancak kıyıya vurduklarında halk arasında bu durum, doğanın dengesinde bir bozulma veya yaklaşan bir doğal afetin habercisi olarak yorumlanır.
Kıyamet Balığı: Mitoloji ve Gerçek
Kürek balığı, birçok kültürde felaketlerin habercisi olarak tanımlanan bir deniz canlısıdır. Bu durum, özellikle büyük depremler veya tsunamiler öncesinde kıyıya vurduğu ya da yüzeyde görüldüğü vakalardan kaynaklanır.
Örneğin, 2011 Japonya depremi öncesinde, ülkede yaklaşık 20 kürek balığı kıyıya vurmuştu. Japon mitolojisinde, kürek balıkları, Namazu efsanesinde geçen ve depremleri önceden haber verdiğine inanılan dev yılan balıklarına benzetilir. Bu nedenle, bu balıkların ortaya çıkışı, büyük depremlerle ilişkilendirilmiştir.
Nadir Bir Olay mı?
Scripps Oşinografi Enstitüsü’nden uzman Ben Frable, kürek balıklarının Kaliforniya sahillerinde oldukça nadir görüldüğünü belirtiyor. 1901’den bu yana yalnızca 20 kez kaydedilen bu vakaların son yıllarda artış göstermesi, bilim insanlarının dikkatini çekiyor.
Bu yılki vakalardan ilki, Ağustos ayında San Diego açıklarında gerçekleşmişti. Şnorkelle dalış yapan bir grup, 3,6 metre uzunluğunda ölü bir kürek balığıyla karşılaşmıştı. İkinci vaka ise, bu ay Encinitas sahilinde görülen ve yaklaşık 3 metre uzunluğundaki başka bir kürek balığı oldu.
İklim Etkileri mi, Doğal Afet Uyarısı mı?
Bilim insanları, kürek balıklarının kıyıya vurmasının nedenlerini araştırırken, olası iklimsel değişiklikler ve El Niño gibi fenomenlerin bu duruma yol açabileceğini ifade ediyor. Özellikle okyanus koşullarındaki değişiklikler, bu derin deniz canlılarının yüzeye çıkmalarını tetikliyor olabilir.
Ancak tüm değişkenlerin her zaman belirlenemediğini vurgulayan araştırmacılar, bu tür vakaların nedenleri üzerine daha fazla çalışma yapılması gerektiğini belirtiyor. Son bulunan balıktan alınan örnekler, detaylı bir genom analizi için dondurularak koruma altına alındı. Ağustos ayında kıyıya vuran balık üzerinde yapılan otopsi ise, kürek balığının genetik yapısı hakkında daha fazla bilgi sağladı.
Felaketlerin Habercisi Mi?
Kürek balıklarının kıyıya vurması, genellikle doğal afetlerle ilişkilendirilen bir olaydır. Ancak bilimsel çalışmalar, bu durumun okyanus koşullarındaki değişikliklerden kaynaklanabileceğini öne sürüyor. Yine de, geçmişteki örnekler, bu canlıların görüldüğü dönemlerde büyük depremlerin yaşanması nedeniyle, halk arasında mitolojik ve doğaüstü bir anlam taşımaya devam ediyor.