Antarktika’dan sonra şimdi de Avrupa’nın ortasında doğa bir kez daha tehdit altında. İtalya’nın Abruzzo bölgesindeki dağ köylerinde, nesli tükenme noktasından dönen kurtlar, yeniden insanların hedefi haline geldi. Zehirli etlerle katledilen kurt sürüleri, doğayla insan arasında süregelen çatışmayı bir kez daha gündeme taşıdı.
Cocullo’da Zehirli Tuzak: Bir Kurt Sürüsü Toplu Halde Öldürüldü
2023 yılının baharında, Cocullo kasabası yakınlarındaki bir dağ geçidinde, altı siyah çöp torbası bulundu. İçlerinde dokuz kurt vardı; biri hamile dişi, diğerleri genç bireylerdi. Hepsi birkaç gün önce dağa bırakılan zehirli dana etlerini yemiş, saatler süren acılı bir ölümle can vermişti.
Zehir sadece kurtları değil; üç akbaba ve iki kuzgunu da öldürdü. Büyük ihtimalle ormanda gizlice ölen başka hayvanlar da vardı. Zehirleme, yalnızca bir türü değil, tüm ekosistemi yok eden zincirleme bir yıkımı tetikliyor.
Cezasızlık Zehirlemeleri Yaygınlaştırıyor
Tüm olaylara rağmen, zehirleme vakalarında hiç kimse yargılanmadı. Cesetler toplandı, torbalara konuldu ve hayat kaldığı yerden devam etti. Doğal yaşam savunucuları, bu durumu “kültürel olarak Ortaçağ’a dönüş” olarak tanımlıyor.
Kurtlar Geri Döndü Ama Kırsal Güvende Değil
İtalya’da 1970’lerde yok olmanın eşiğine gelen kurtlar, sıkı koruma yasalarıyla yeniden çoğaldı. Bugün 3.000’in üzerinde kurt dağlık alanlarda yaşıyor. Ancak 2025’te Avrupa Birliği’nin kurtları “sıkı korunan” statüsünden “korunan” statüsüne geçirmesi, doğayı savunan uzmanlarda endişe yarattı.
Yeni yasa, devletlerin kurtları tehdit olarak görmesi durumunda yasal avlanma başlatmasına izin veriyor. Bu, doğrudan zehirleme gibi yasadışı eylemleri meşru kılmasa da, köylüleri ve çiftçileri cesaretlendirebilir.
Vahşi Hayatla Yaşamak: Çiftçilerin Mücadelesi
Abruzzo’daki çiftçi Cristian Guido, kurtları güzel bulduğunu ama her sabah koyunlarını dağa gönderdiğinde geri dönüp dönmeyeceklerinden emin olamadığını söylüyor. Ekim ayında 18 koyunu kaybolmuş, ama kurda ait bir iz bulunamamış.
“Onlara ateş ederseniz, daha çok zarar görürsünüz,” diyor Guido. Çözümün kurtların korumasını kaldırmak değil, çiftçilere destek sağlamak olduğunu vurguluyor.
Benzer şekilde Virginia Sciore adlı keçi yetiştiricisi de son yıllarda 5 keçisini kaybettiğini, ama bunların gerçekten kurda mı ait olduğunu kanıtlayamadığını söylüyor. Bu yüzden herhangi bir tazminat da alamamış.
Zehirleme Zinciri: Sessiz Katliamlar
Doğaya bırakılan zehir, vücutlara gizlice yayılan bir ölüm gibi. Özellikle akbabalar, zehirlemelerin habercisi oluyor. GPS ile takip edilen kuşların hareketleri durduğunda, ekipler bölgeye yöneliyor. Rewilding Apennines ekibi, 2021’den bu yana 85 zehirli leş tespit etti.
Nicolò Borgianni adlı uzman, “60 akbaba tek bir leşe üşüşebilir. Bu, aynı anda onlarcasının yok olması demektir,” diyerek zincirleme felakete dikkat çekiyor.
Çözüm: Daha Etkin Koruma ve Adil Tazminat
Uzmanlara göre, çiftçilerin sorunlarının kaynağı sadece kurtlar değil. Ekonomik sorunlar, kötü kamu politikaları, iklim değişikliği ve kırsalın terk edilmesi gibi daha derin problemler var.
AB destekli araştırmalar da aynı sonuca varıyor: Adil ve hızlı tazminat sistemleri, çiftçilerle vahşi yaşam arasında uyumu sağlayabilir.
Rewilding Ekibi Savaşı Büyütüyor: Zehire Karşı Eğitimli Köpek
Cocullo’daki trajediden sonra Rewilding Apennines, zehirleri tespit edebilen köpek eğitimi projesi başlattı. Henüz 6 aylık olan “Wild” adlı Malinois cinsi köpek, potansiyel zehirleme olaylarını hızlıca tespit ederek hayat kurtarmayı amaçlıyor.
