ABD seçimleri tüm dünyada heyecanla takip edilirken, 2024 başkanlık seçimlerinde mevcut Başkan Yardımcısı Kamala Harris ile eski Başkan Donald Trump arasındaki başa baş yarışın sonucu merak ediliyor. Sonuçların ne zaman netleşeceği, eyaletlerdeki yarışın çekişmeli geçmesine bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Son seçimlerde olduğu gibi, kritik eyaletlerde oy farkının az olması durumunda sonuçlar hemen açıklanmayabilir ve belirsizlik süreci günlerce, hatta haftalarca sürebilir.
Sandıklar Ne Zaman Kapanacak?
ABD’nin geniş coğrafyasında eyaletler farklı saat dilimlerine sahip olduğu için sandıkların kapanma zamanı eyaletten eyalete değişiyor. İlk sandıklar Doğu Saati ile 18.00’de (TSİ 6 Kasım 02.00) kapanmaya başlayacak. Tüm sandıklar, TSİ 6 Kasım sabahı saat 09.00 civarında kapanmış olacak. Sandıkların kapanmasının ardından ilk oy sayım sonuçları hızla paylaşılacak olsa da, bazı eyaletlerdeki yoğun posta oyları ve çekişmeli sonuçlar sayım sürecini uzatabilir.
Sonuçlar Neden Gecikebilir?
Bu yılki seçimlerde, bazı eyaletlerdeki yarışın bıçak sırtında olması bekleniyor. Bu da medya kuruluşlarının kimin kazandığını açıklamadan önce daha fazla veriye ihtiyaç duymasına neden olabilir. Kritik eyaletlerde sonuçların yakın çıkması durumunda oyların yeniden sayılması gerekebilir. Örneğin, Pennsylvania eyaletinde oy farkı yüzde 0,5’in altında olursa, otomatik olarak yeniden sayım yapılması gerekecek. Benzer durumlarda yeniden sayımlar günler hatta haftalar alabilir.
Ayrıca seçim öncesinde Cumhuriyetçi Parti tarafından seçmen uygunluğu ve seçmen kütüğü yönetimiyle ilgili açılan 100’den fazla dava, oyların geçerliliği konusunda yasal süreçlerin devreye girebileceğine işaret ediyor. Bu davalar da seçim sonuçlarının gecikmesine sebep olabilir.
Kritik Eyaletlerde Son Durum
Kamala Harris ve Donald Trump’ın zafer kazanma ihtimalleri yüksek olan yedi kritik eyalet, seçim sonuçlarının belirlenmesinde büyük rol oynayacak. Bu eyaletlerde sandıkların kapanma saatleri ve oy sayımı süreci şu şekilde:
- Georgia: Sandıklar TSİ Çarşamba günü 03.00’te kapanacak. Eyaletin en üst düzey seçim yetkilisine göre oyların yaklaşık yüzde 75’i ilk iki saat içinde sayılacak. İlk sonuçların hızla açıklanması bekleniyor.
- North Carolina: Sandıklar Georgia’dan 30 dakika sonra kapanacak. Eyalette sonuçların sabahın erken saatlerinde belli olması bekleniyor.
- Pennsylvania: Oylama TSİ 04.00’te sona erecek. Uzmanlar, kazananın ortaya çıkması için yeterli oy sayımının en az 24 saat süreceğini belirtiyor.
- Michigan: TSİ 05.00’te oylama sona erecek. Sonuçların Çarşamba gününün ilerleyen saatlerine kadar açıklanmayacağı öngörülüyor.
- Wisconsin: Küçük ilçelerde ilk sonuçların kısa sürede gelmesi beklenirken, eyalet genelinde bir sonucun Çarşamba gününe kadar netleşmesi beklenmiyor.
- Arizona: İlk sonuçlar Çarşamba günü TSİ 06.00’da açıklanabilir. Ancak büyük ilçelerde sonuçların sabah saatlerine kadar beklemeye alınması muhtemel. Posta yoluyla gönderilen oy pusulalarının sayımı bazı durumlarda 13 gün sürebilir.
- Nevada: Oyların sayımı günler sürebilir. Nevada’da, seçim günü gönderilen oy pusulaları 9 Kasım’a kadar ulaştıkları takdirde geçerli sayılıyor.
Posta Oyları ve Erken Oy Kullanımı
ABD seçimlerinde posta yoluyla ve erken kullanılan oylar, özellikle pandemi döneminde büyük bir önem kazanmıştı. Bu yıl ise, posta yoluyla oy kullanımının daha az olacağı öngörülüyor. Ancak posta yoluyla gelen oyların bazı eyaletlerde geç ulaşması halinde sayım süreci uzayabilir. Bazı eyaletlerde seçim günü alınan oylar hemen sayılmaya başlanırken, posta ve erken oyların doğrulama süreci daha fazla zaman alabiliyor.
Seçim Sonuçlarının Kesinleşmesi
Seçimlerin ardından sonuçların açıklanması, oyların doğrulanması ve yeniden sayım gibi süreçler sonunda, Seçiciler Kurulu devreye girer. ABD’de başkan, halk oylamasının doğrudan sonucu olarak değil, Seçiciler Kurulu tarafından seçilir. 538 delegeden 270 veya daha fazlasını alan aday, ABD’nin bir sonraki başkanı olur.
Seçiciler Kurulu oylamaları Aralık ayının ortasında yapılır ve ardından Kongre bu oyları saymak ve kazananı resmen onaylamak için 6 Ocak’ta toplanır. 2020 seçimlerinde yaşanan Kongre Baskını gibi olayların ardından alınan yeni tedbirlerle, Kongre’nin seçim sonuçlarını onaylama süreci daha güvenli bir yapıya kavuşturuldu. Artık başkan yardımcısının sonuçları tek taraflı olarak reddetme yetkisi olmadığı anayasal olarak açıklığa kavuşturuldu.
Kritik Eşitlik Durumu: 269’a 269 Beraberlik
Her iki adayın da 269 Seçiciler Kurulu oyuna ulaşması durumunda, Temsilciler Meclisi başkanı belirlemek üzere devreye girer. Bu durumda, her eyalet bir oy hakkına sahip olur ve oylama sonucunda başkan belirlenir. Ancak bu durum ABD tarihinde çok nadir yaşanmış olup, son olarak 1800’lü yıllarda görülmüştür.
ABD Başkanlık Seçimlerinin Önemi
ABD başkanlık seçimleri sadece ülkenin geleceğini değil, küresel politikaları da etkileyen bir olaydır. 2024 seçimleri de, dünya genelinde merakla takip ediliyor. Kamala Harris ve Donald Trump arasındaki bu çekişmeli yarış, ülkenin siyasi, sosyal ve ekonomik geleceği açısından büyük önem taşıyor. Özellikle Harris ve Trump’ın Türkiye’ye yönelik dış politika yaklaşımı, Ortadoğu ve uluslararası ilişkilerde Türkiye açısından önemli sonuçlar doğurabilir.