ABD ve Rusya, Ukrayna Savaşı, ekonomik iş birliği ve diplomatik ilişkilerin normalleşmesi konularını ele almak üzere Suudi Arabistan’ın başkenti Riyad’da bir araya geldi. Dört saat süren görüşmeler, iki ülke arasındaki diplomatik ilişkilerde radikal bir değişimin sinyallerini verdi.
Toplantının ardından açıklama yapan ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio, Rusya ile yeni jeopolitik ve ekonomik ortaklık fırsatlarını keşfetmeye hazır olduklarını ifade etti. Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov ise, “Sadece birbirimizi dinlemekle kalmadık, bu kez duyduk” diyerek, Washington yönetimiyle daha yapıcı bir diyaloğa girildiğini vurguladı.
Washington ve Moskova Arasında Tarihi Görüşme
Trump yönetimi, Biden döneminin Rusya’ya yönelik yaptırım ve izolasyon politikalarına karşı farklı bir tutum sergilemeye hazırlanıyor. Görüşmeler, Trump’ın, Moskova üzerindeki baskıyı hafifletme ve savaşın sona ermesi için Putin ile doğrudan müzakerelere girişme niyetini ortaya koydu.
Ancak bu süreç, Avrupa’da derin endişelere neden oldu. Özellikle Ukrayna’nın görüşmelere davet edilmemesi, savaşın geleceğine dair ABD ve Rusya’nın Ukrayna’yı devre dışı bırakarak ayrı bir anlaşma yapabileceği korkularını artırdı.
Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy, Suudi Arabistan’daki toplantıya davet edilmemelerini protesto etmek amacıyla planladığı Riyad ziyaretini iptal etti.
Trump Yönetiminin Üç Aşamalı Planı
Toplantının ardından Marco Rubio, ABD ve Rusya’nın bundan sonra izleyeceği üç aşamalı süreci şu şekilde özetledi:
- Diplomatik Normalleşme: Moskova ve Washington’daki büyükelçiliklerin üzerindeki kısıtlamaların kaldırılması.
- Ukrayna Savaşına Çözüm: ABD’nin, Rusya ile Ukrayna savaşının nasıl sona ereceğine dair parametreler konusunda görüşmelere başlaması.
- Ekonomik İş Birliği: ABD ve Rusya’nın jeopolitik ve ticari ortaklık fırsatlarını değerlendirmesi.
Rubio, Trump’ın “Bunu yapabilecek tek lider” olduğunu vurgulayarak, seleflerinin başaramadığı bir diplomatik açılım gerçekleştirdiklerini savundu.
Avrupa’da Endişeler Artıyor
Avrupa Birliği ve Ukrayna, ABD’nin müttefikleriyle koordinasyon sağlamadan Rusya ile yeni bir diplomatik açılım yapmasından büyük rahatsızlık duyuyor. Avrupalı liderler, Trump’ın Putin’e önemli tavizler verebileceği endişesi taşıyor.
Öte yandan, Rus heyeti de ABD ile iş birliği fırsatlarına sıcak bakıyor. Putin’in danışmanları, özellikle enerji ve doğal kaynaklar sektöründe Amerikan şirketleriyle yeni anlaşmalar yapılabileceğini dile getirdi.
Suudi Arabistan’da gerçekleşen görüşmenin, Trump ve Putin arasında planlanan bir liderler zirvesine hazırlık niteliğinde olduğu belirtilirken, bu zirvenin ne zaman ve hangi koşullarda yapılacağı ise henüz netlik kazanmadı.