Avrupa Birliği (AB) yetkilileri, Ukrayna’nın savaş finansmanını sağlamak için dondurulmuş Rus varlıklarını kullanma planı üzerinde aylarca çalıştı. Ancak plan, Belçika’nın son dakika engeli ve bazı üye ülkelerin çekinceleri nedeniyle giderek karmaşık bir hal alıyor. Alternatifler hem maliyetli hem de siyasi açıdan zorlu seçenekler sunuyor.
Dondurulmuş Varlık Kredi Planı Neden Kritik?
AB’nin planı, Belçika’daki Rusya Merkez Bankası varlıklarını kullanarak Ukrayna’ya 140 milyar euro aktarılmasını öngörüyordu. Bu kredi, sıfır faizli olup Rusya’dan tazminat alınması durumunda geri ödenecekti. Plan, Kremlin’e Ukrayna’nın savaş finansmanına sahip olduğunu gösterecek büyük bir nakit akışı sağlarken, diğer seçenekler daha parçalı ve maliyetli nakit akışları yaratıyordu.
Alternatifler Hem Pahalı Hem Zorlayıcı
Avrupa Komisyonu, diğer iki alternatifi ulusal başkentlere iletti: AB’nin ortak borç vermesi veya üye devletlerin doğrudan hibe sağlaması. Ancak ortak borçlanma yüksek faiz maliyetleri, doğrudan hibeler ise bütçeleri zorlayacak şekilde sorunlu bulunuyor. Bu nedenle Brüksel’deki politika yapıcılar, dondurulmuş varlıklar üzerinden kredi planına sıkça güveniyor.
AB İçindeki Çatlak Sesler
Bazı ülkeler, Belçika’nın istediği garanti teminatını sağlamakta isteksiz. Slovakya Başbakanı Robert Fico, paranın askeri harcamalarda kullanılmasına karşı çıkacağını açıkladı. Rusya ise varlıklara el konulması halinde Belçika’ya karşı hukuki adımlar atabileceğini belirtti. Bu durum, AB içindeki siyasi ve ekonomik hassasiyetleri artırıyor.
IMF ve Finansal Baskılar
Uluslararası Para Fonu (IMF), Ukrayna’nın 2026-2027 yılları için yaklaşık 65 milyar dolar bütçe açığı öngörüyor. AB yetkilileri, Ukrayna’nın Mart veya Nisan ayına kadar yeni nakit enjeksiyonuna ihtiyaç duyacağını belirtiyor. Ancak Belçika’daki iç siyasi zorluklar ve koalisyon belirsizliği, anlaşmanın gecikme riskini artırıyor.
Geçici Çözümler ve Garantör Ülkeler
AB Komisyonu’nun Ekonomiden Sorumlu Üyesi Valdis Dombrovskis, kredi planı uzarsa, geçici çözümlerle Ukrayna’nın finansman açığının kapatılabileceğini açıkladı. Norveç gibi AB üyesi olmayan ülkeler, garantör olarak katkıda bulunma ihtimali değerlendiriliyor. Ancak hiçbir ülke tek başına garanti sağlamak istemiyor ve bu durum süreci daha karmaşık hale getiriyor.
Kritik Sonuçlar ve Zorluklar
AB liderleri, dondurulmuş varlıklar üzerinden kredi planını hayata geçirmek için zorlu müzakerelere hazırlanıyor. Planın başarısız olması durumunda, blok hem mali hem de siyasi açıdan ciddi risklerle karşı karşıya kalacak. Uzmanlar, alternatiflerin mevcut dönemde oldukça sınırlı ve riskli olduğunu vurguluyor.
