Amazon’un geçen ay 14 bin kurumsal pozisyonu kapatması, yapay zeka destekli iş gücü dönüşümü tartışmalarını yeniden gündeme taşıdı. Şirket yetkilileri, çalışanlara gönderdiği mesajlarda yapay zekayı “daha hızlı inovasyon sağlamak” ve “daha çevik organizasyon” için kullandıklarını belirtti. Bu gelişme, Target, UPS, Microsoft ve IBM gibi devlerin işten çıkarmalarıyla birleşince, ekonomi çevrelerinde bir “yapay zeka kıyameti” algısı oluşturdu.
Yapay Zeka Kıyameti Henüz Gelmedi
Uzmanlara göre, işten çıkarmalar doğrudan insan-makine ikamesi ile ilgili değil. Massachusetts Institute of Technology’den ekonomist Mert Demirer, yapay zekanın benimsenmesinin kademeli olacağını, yeni firmaların bu araçları daha hızlı benimseyerek pazar payı kazanacağını ifade ediyor. Yani dev şirketlerdeki işten çıkarmalar, çoğunlukla şirketlerin veri merkezi yatırımlarını finanse etme ve verimliliği artırma stratejileriyle bağlantılı.
Teknoloji Şirketlerinde Yapay Zeka Kullanımı
Amazon, Microsoft ve Google gibi büyük teknoloji şirketleri, kod yazan asistanlar, taslak rapor hazırlayan chatbotlar ve tüm program bölümleri üretebilen yapay zeka araçlarını çalışanlarına sunuyor. Ancak işten çıkarmalar, kurumsal çalışanların %5’inden daha azını etkiliyor ve araçların benimsenmesi ekipler arasında dengesiz gerçekleşiyor. Analist Gil Luria, “Yapay zeka araçları gelecekte daha az iş gücü ihtiyacı doğurabilir, ama henüz bu noktada değiliz” diyor.
İşten Çıkarmalar Hissedar Mesajı Niteliğinde
Uzmanlar, işten çıkarmaların çoğu zaman bugünkü işleri otomatikleştirmekten ziyade, gelecekte bu pozisyonlara ihtiyaç duyulmayacağını öngörmekle ilgili olduğunu belirtiyor. Luria’ya göre, çalışan sayısını azaltmak, hissedarlara yatırımların sorumlu biçimde yürütüldüğünü gösterme yolu olarak da kullanılıyor.
Büyük Şirketler ve Yeni Şirketler Arasındaki Fark
Büyük yerleşik şirketler, yeni teknolojiyi benimserken çoğunlukla mevcut süreçleri biraz daha hızlı ve ucuz yapmakla yetiniyor. Massachusetts Institute of Technology’den Andrew McAfee, yeni şirketlerin ise teknolojiyi en iyi şekilde kullanacak şekilde örgütlenebildiğini, eski ritüellerin ve gereksiz çalışan pozisyonlarının baştan tasarlanmadan ortadan kaldırılabildiğini vurguluyor.
Sonuç: Kıyamet Gelmedi, Ama Gelecek Yakın
Şu an için büyük yerleşik şirketlerin önümüzdeki bir veya iki yıl içinde geniş ölçekli iş gücü ikamesi yapması olası görünmüyor. Ancak yapay zeka yatırımları ve verimlilik stratejileri, iş gücü piyasasında uzun vadede değişiklikler yaratmaya aday. Bu süreçte çalışanlar, teknolojik dönüşüm ve şirket stratejilerini yakından takip etmek zorunda.
