Dünyanın en büyük içecek şirketlerinden Coca-Cola, yıllar önce büyük umutlarla girdiği kahve pazarında ciddi bir çıkmazla karşı karşıya kaldı. Şirketin, İngiliz kahve zinciri Costa Coffee için başlattığı satış süreci beklenen sonucu vermedi. Ağustos ayında satışa çıkarılan Costa Coffee, aradan geçen yaklaşık beş aylık sürede yeni sahibine kavuşamadı.
Bu durum, Coca-Cola’nın stratejik yatırım kararlarının yeniden sorgulanmasına neden oldu. Zira şirket, Costa Coffee’yi 2018 yılında 5,2 milyar dolar gibi oldukça yüksek bir bedelle satın almıştı. Bugün ise zinciri yaklaşık 2,7 milyar dolara elden çıkarmayı hedefliyor. Ancak bu plan, masadaki şartlar nedeniyle tıkanmış durumda.
TDR İle Yürütülen Görüşmeler Neden Tıkandı
Satış sürecinde öne çıkan en güçlü aday, İngiltere merkezli özel sermaye şirketi TDR Capital oldu. Taraflar arasında yürütülen görüşmelerin belirli bir aşamaya kadar ilerlediği, hatta TDR’nin “tercih edilen alıcı” konumuna geldiği ifade edildi.
Ancak sürecin kilit noktası, Coca-Cola’nın Costa Coffee’de azınlık hissesini elinde tutmak istemesi oldu. İddiaya göre mevcut taslak anlaşma, Coca-Cola’nın zincirde azınlık pay sahibi olmaya devam etmesini öngörüyordu. TDR cephesi ise yönetim kontrolü ve uzun vadeli değer yaratma açısından bu yapıya mesafeli yaklaştı.
Bu anlaşmazlık, hem hisse yapısı hem de değerleme başlıklarında uzlaşmayı zorlaştırdı ve görüşmeler çıkmaza girdi.
5,2 Milyar Dolarlık Satın Alma, 2,7 Milyar Dolarlık Satış Planı
Coca-Cola, Costa Coffee’yi 2018 yılında, İngiliz konaklama ve restoran grubu Whitbread’den 5,2 milyar dolar karşılığında satın almıştı. Bu hamle, şirketin yalnızca gazlı içeceklerle sınırlı kalmama ve sıcak içecek pazarında küresel bir oyuncu olma stratejisinin parçasıydı.
Ancak geçen yedi yıl içinde tablo beklendiği gibi şekillenmedi. Costa Coffee, bağımsız kahveciler, butik markalar ve özellikle küresel rakipler karşısında rekabet etmekte zorlandı. Pandemi sonrası değişen tüketim alışkanlıkları da zincirin büyüme ivmesini sınırladı.
Bu gelişmelerin ardından Coca-Cola, ağustos ayında Costa Coffee’yi yaklaşık 2,7 milyar dolara satmayı planladığını duyurdu. Ancak fiyatın, satın alma bedelinin neredeyse yarısına denk gelmesi dikkat çekti.
Stratejik Odak Değişikliği
Şirket kaynaklarına göre Coca-Cola, son dönemde yeniden çekirdek iş alanı olan meşrubat satışlarına odaklanma stratejisini benimsedi. Bu doğrultuda, operasyonel olarak daha karmaşık ve rekabetin yoğun olduğu kahve zinciri işletmeciliğinden çıkmak istiyor.
Costa Coffee, geniş mağaza ağı, yüksek işletme maliyetleri ve bölgesel farklılıklar nedeniyle Coca-Cola’nın klasik dağıtım modeline tam olarak uyum sağlayamadı. Bu da zincirin, şirket için stratejik bir yük haline gelmesine yol açtı.
Satış Süreci Askıya Alınabilir Mi
Kulislere yansıyan bilgilere göre Coca-Cola, önümüzdeki günlerde satış sürecini tamamen askıya alıp almama konusunda kritik bir karar verecek. TDR ile anlaşma sağlanamaması halinde, sürecin ya yeniden yapılandırılması ya da tamamen durdurulması gündemde.
Şirketin alternatif alıcılarla görüşme ihtimali bulunsa da, küresel ekonomik belirsizlikler ve özel sermaye fonlarının daha temkinli davranması, yeni bir alıcı bulunmasını zorlaştırıyor. Bu nedenle Costa Coffee, bir süre daha Coca-Cola bünyesinde kalabilir.
Kahve Pazarında Zor Rekabet
Uzmanlara göre Costa Coffee’nin yaşadığı sorunlar yalnızca Coca-Cola’ya özgü değil. Küresel kahve pazarı, son yıllarda büyük bir dönüşümden geçiyor. Tüketiciler daha butik, yerel ve deneyim odaklı markalara yönelirken, büyük zincirler için büyüme daha maliyetli hale geliyor.
Bu tablo, Coca-Cola’nın neden Costa Coffee’yi elden çıkarmak istediğini daha anlaşılır kılıyor. Ancak şirketin azınlık hisseyi elinde tutma ısrarı, satış sürecini karmaşıklaştırıyor.
Coca-Cola İçin Zor Bir Karar
Gelinen noktada Coca-Cola, ya Costa Coffee’yi daha düşük bir bedelle ve kontrolü tamamen devrederek satmayı**, ya da zinciri portföyünde tutarak yeniden yapılandırmayı** tercih edecek. Her iki seçenek de şirket açısından önemli riskler barındırıyor.
Bu süreç, Coca-Cola’nın son yıllardaki en tartışmalı stratejik hamlelerinden biri olarak değerlendiriliyor. Costa Coffee’nin geleceği ise alınacak bu karara bağlı olarak şekillenecek.
