Çinli araştırmacılar, sadece 10 watt enerji tüketen ve taşınabilir yapıda bir nötron jeneratörü geliştirdi. Cihaz, hidrojen ve lityum elementlerinin kontrollü füzyonuyla saniyede 10 milyar hızlı nötron üretme kapasitesine sahip. Yangın tüpü büyüklüğünde olan bu sistem, nükleer teknolojilerde minyatürleşmenin kapısını aralıyor.
Cihazın arkasındaki ekip, Çin’in kuzeybatısındaki Xi’an Modern Kontrol Teknolojileri Araştırma Enstitüsü. Proje, Çin’in en büyük savunma sanayi şirketi Norinco’nun iştiraklerinden biri olan North Development Investment tarafından finanse edildi. Bulgular, 11 Haziran’da hakemli bilim dergisi High Power Laser and Particle Beams’da yayımlandı.
Atomik El Feneri: Bir Silah Gibi, Ama Henüz Değil
Bu yeni jeneratör, elektrik yükü taşımayan nötronları yönlendirilmiş bir hüzme şeklinde gönderiyor. Her bir nötron yaklaşık 3 milyon elektron volt enerji taşıyor. Bu enerji düzeyi, atom bombası ile yayılan nötronlarla kıyaslanabilecek kadar güçlü.
Teknik olarak bu cihaz bir silah değil. Ancak nötronların gizli patlayıcıları tespit etme, nükleer maddeleri analiz etme ve mikroskobik kusurları belirleme gibi yetenekleri onu potansiyel bir askeri araç haline getiriyor. Ayrıca kanserli hücrelerin hedeflenmesi, virüs yapı analizleri gibi bilimsel ve endüstriyel alanlarda da kullanım imkânı bulunuyor.
Füzyonun Yeni Formülü: Piezoelektrik + Rezonans
Geleneksel füzyon sistemleri devasa hızlandırıcılar ya da manyetik hapsediciler gerektirirken, bu cihaz sıradan hidrojen ve lityum kullanarak işlev görüyor. Bu da onu oldukça ucuz ve erişilebilir kılıyor. Ayrıca döteryum gibi pahalı izotoplara da ihtiyaç duymuyor.
Sistem, piezoelektrik seramiklerle mekanik darbe sonucu elektrik üretiyor. Bu enerji, küçük bir reaktörde elektromanyetik kafes oluşturuyor ve protonlar burada hızlandırılarak lityuma çarpıyor. “Polarize rezonans” adı verilen teknikle, füzyon olasılığı geleneksel yöntemlere göre bir milyon kat artırılıyor.
Kesintisiz Çalışma Testinden Geçti
Araştırmacılar, cihazın yarım saat boyunca kesintisiz ve stabil çalıştığını raporladı. Dış güç kaynağına ihtiyaç duymaması, elektronik kontrol edilebilirliği ve tekrarlanabilirliği, onu hem pratik hem de sürdürülebilir bir teknoloji haline getiriyor.
Ayrıca, geliştiriciler sistemin düşük maliyetli olduğunu ve bu özelliğin gelecekteki sivil ve savunma uygulamaları için kritik olabileceğini vurguluyor.
Silah Değil Ama Silah Gibi
Araştırmacılar her ne kadar sistemin askeri amaçla kullanılmadığını ve “silah” teriminden uzak durduklarını söylese de, cihazın taşıdığı potansiyel büyük. Soğuk Savaş döneminde geliştirilen ve altyapıya zarar vermeden insanları öldürmeyi hedefleyen nötron bombalarının mantığına benzer şekilde çalışan bu sistem, gelecekte yönlendirilmiş nötron silahları için temel oluşturabilir.
Çin’in bu teknolojiyi hem sivil hem de askeri alanlarda nasıl kullanacağı, önümüzdeki yıllarda küresel güvenlik politikalarının önemli gündem maddelerinden biri olabilir.