Ünlü yer bilimci Prof. Dr. Celal Şengör hakkında, sosyal medyada paylaşılan bir videodaki ifadeleri nedeniyle “Türk Milletini, Türkiye Cumhuriyeti Devletini, devletin kurum ve organlarını aşağılama” suçlamasıyla 6 aydan 2 yıla kadar hapis cezası istemiyle dava açılması talep edildi. Beykoz Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından hazırlanan iddianame, kamuoyunda geniş yankı uyandırdı.
Sosyal Medyada Paylaşılan Video Gündeme Oturdu
İddianamede, şüpheli sıfatıyla yer alan Celal Şengör‘ün, 20 Kasım 2024 tarihinden önce, tarihi net olarak belirlenemeyen bir zamanda çekilmiş olan ve sosyal medya platformlarında çok sayıda kullanıcı tarafından paylaşılan bir videoda yer aldığı belirtildi. Bu videoda Şengör’ün, Türk milletinin zekâ seviyesiyle ilgili olarak sarf ettiği sözlerin ardından soruşturma başlatıldığı aktarıldı.
Adalet Bakanlığı Soruşturma İçin İzin Verdi
Beykoz Cumhuriyet Başsavcılığı’nın yürüttüğü soruşturma sürecinde, Adalet Bakanlığı’nın 12 Mayıs 2025 tarihinde Şengör hakkında soruşturma izni verdiği bilgisi iddianameye yansıdı. Bu izin, Türk Ceza Kanunu’nun 301. maddesi kapsamında yürütülen süreçlerde zorunlu olan yasal adımlardan biri olarak dikkat çekiyor.
Şengör: “Bilimsel Verilere Dayandım, Hakaret Niyetim Yok”
Hazırlanan iddianamede, Prof. Dr. Celal Şengör’ün savunmasına da yer verildi. Şengör, görüntülerdeki konuşmaların kendisine ait olduğunu kabul etti ancak ifadelerinin bilimsel belgelere dayandığını ve hiçbir şekilde hakaret amacı taşımadığını belirtti. Açıklamasında, söz konusu yorumların akademik değerlendirmeler kapsamında yapıldığını savundu.
Ancak savcılık, Şengör’ün savunmasına rağmen, videonun içeriği, yapılan paylaşımlar ve dosya kapsamına bakıldığında, üzerine atılı suçun işlendiğine dair yeterli kanaatin oluştuğunu belirtti.
301. Madde Kapsamında Yargılama Talebi
İddianamede, Şengör hakkında TCK 301. madde kapsamında, yani “Türk Milletini, Türkiye Cumhuriyeti Devletini, devletin kurum ve organlarını alenen aşağılama” suçlamasıyla 6 aydan 2 yıla kadar hapis cezası talep edildi. Bu madde, Türkiye’de geçmişte de çok sayıda düşünce suçlamasına dayanak oluşturmuş ve sık sık tartışma konusu olmuştur.
Akademik Özgürlük ve Yargı Tartışması Yeniden Alevlendi
Celal Şengör hakkında hazırlanan bu iddianame, Türkiye’deki akademik ifade özgürlüğü ve yargı bağımsızlığı tartışmalarını yeniden gündeme getirdi. Akademik camiadan bazı isimler, bilimsel temelli görüşlerin cezai yaptırımlarla karşılaşmasının özgür düşünceyi tehdit ettiğini savunurken, bazı çevreler ise kamusal platformlarda yapılan açıklamaların sorumluluğunun göz ardı edilemeyeceğini ifade ediyor.
Daha Önce de Tartışmalı Açıklamaları Gündem Olmuştu
Celal Şengör, daha önce de televizyon programlarında yaptığı açıklamalar ve farklı alanlardaki yorumlarıyla kamuoyunun tepkisini çekmişti. Bilim insanı kimliğinin yanı sıra toplumun farklı kesimleri üzerine yaptığı yorumlarla da sık sık haber olan Şengör, bu yönüyle hem desteklenen hem de eleştirilen bir figür olmayı sürdürüyor.
Süreç Nasıl İşleyecek?
İddianamenin kabul edilmesi halinde, Şengör hakkında ceza davası açılacak. Mahkeme süreci, ifadenin bağlamı, bilimsel niteliği ve kamusal etkisi gibi unsurlar üzerinden yürütülecek. Şengör’ün açıklamalarının ifade özgürlüğü kapsamında değerlendirilip değerlendirilmeyeceği ise yargılama sürecinde netlik kazanacak.
