Yeni bir bilimsel araştırma, optik illüzyonlara karşı en dayanıklı meslek grubunun radyologlar olduğunu ortaya koydu. Tıbbi görüntüleme alanında uzmanlaşmış sağlık çalışanlarının, görsel yanılsamalara karşı daha az duyarlı oldukları ve çevresel etkilerden bağımsız şekilde değerlendirme yapabildikleri tespit edildi.
Göz Yanılmalarına Karşı En Az Etkilenenler: Radyologlar
Scientific Reports dergisinde yayımlanan çalışmada, 44 radyolog ile 100’den fazla psikoloji ve tıp öğrencisinin optik illüzyonlara verdiği tepkiler karşılaştırıldı. Araştırma, radyoloji eğitimi alan uzmanların çoğunun yanılsamaları doğru analiz edebildiğini gösterdi.
Yapılan testlerde, pembe dairelerle çevrili iki turuncu daireden biri yüzde 6 daha küçük olmasına rağmen katılımcıların büyük bölümü bunu daha büyük olarak algıladı. Ancak radyologlar doğru cevabı vererek, optik yanılsamayı başarıyla tespit etti.
Algı Eğitimle Geliştirilebiliyor mu?
Çalışmanın bir diğer çarpıcı sonucu ise eğitime yeni başlayan radyologların bu testlerde belirgin bir üstünlük göstermemesi oldu. Bu durum, gelişmiş görsel algının zamanla ve mesleki deneyimle kazanıldığını gösteriyor.
Araştırmacılar, “Radyologlar tamamen bağışık olmasalar da, yanılsamalara karşı çok daha düşük düzeyde etkileniyorlar. Bu durum, uzmanlık eğitiminin görsel algı üzerindeki etkisini açıkça ortaya koyuyor,” yorumunu yaptı.
Tıbbi Uzmanlığın Algıya Etkisi Meslek Sınırlarını Aşıyor
Çalışmanın en dikkat çekici bulgularından biri, radyologların görsel algı becerilerinin yalnızca mesleki görevlerle sınırlı kalmadığı, bu yeteneklerin farklı bağlamlara da aktarılabildiği yönünde. Araştırmacılar, bu uzmanlığın “alakasız bağlamları göz ardı etme ve algısal doğruluğu artırma” gibi bilişsel avantajlar sağladığını belirtiyor.
Daha önce yapılan çalışmalarda psikologlar gibi sosyal bilimcilerin matematikçilere göre yanılsamalardan daha çok etkilendiği görülmüştü. Yeni bulgular ise tıbbi görüntüleme eğitimi alan profesyonellerin, görsel doğruluk konusunda üstün yetenek geliştirdiğini kanıtladı.
İnsanlar Yanılsamalara Karşı Kendini Eğitebilir mi?
Bilim insanları, optik illüzyonların çoğu zaman bireyin kontrolü dışında geliştiğini vurguluyor. Ancak bu araştırma, eğitim ve deneyim yoluyla görsel yanılsamalara karşı dayanıklılık geliştirilebileceğini ortaya koyuyor.
Araştırma ekibi, elde edilen bulguların yalnızca tıbbi alanda değil, görsel algının temel mekanizmalarını anlamada da yeni bir bakış açısı sunduğunu ifade ediyor. Özellikle dijital çağda ekranlara daha fazla maruz kalan insanların, görsel manipülasyonlara karşı nasıl bir koruma geliştirebileceği konusu yeni araştırmalara zemin hazırlayabilir.