Harvard Üniversitesi’nde yapılan genetik araştırmalar, dünya nüfusunun büyük bir kısmının kökeninin 5 bin yıl önce Ukrayna’da yaşamış Yamnaya halkına dayandığını ortaya koydu. Yaklaşık 400 dilin de bu eski çoban topluluğundan türediği düşünülüyor.
Yamnayalar: Avrupa ve Asya’nın Ataları mı?
Harvard Tıp Fakültesi’nden genetikçi David Reich liderliğinde yürütülen araştırma, Avrupa ve Batı Asya halklarının kökenlerini mercek altına aldı. 5 bin yıl önce Ukrayna’nın kuzeyinde yaşayan Yamnaya halkının genetik mirasının, bugün milyonlarca insana ulaştığı belirlendi.
Araştırmada, Avrupa’nın 100 farklı bölgesinden tarihöncesi 450 kişiye ait DNA örnekleri analiz edildi. Daha önce elde edilen 1000 genetik veri de çalışmaya dahil edildi. Arkeolojik ve dilbilimsel bulgularla genetik veriler karşılaştırılarak Yamnayaların göç rotası ortaya çıkarıldı.
Göç ve Yayılma: Küreselleşmenin İlk Adımı
Hakemli bilimsel dergi Nature’da yayımlanan araştırmaya göre, Yamnayalar MÖ 3000’den önce Volga Nehri’nden Karadeniz’in kuzeyine göç eden başka bir halkla karışarak ortaya çıktı.
Yamnaya halkı, Portekiz’den Moğolistan’a kadar yayılarak genetik ve kültürel miraslarını taşıdı. Bugün dünya genelinde yaşayan yaklaşık 4 milyon kişinin Yamnaya soyundan geldiği düşünülüyor. Avrupa’nın genetik yapısını büyük ölçüde değiştiren bu göç, erken dönem küreselleşmenin temellerini oluşturdu.
İsveç’teki Göteborg Üniversitesi’nden Yamnaya uzmanı Kristian Kristiansen, bu geniş yayılmayı şöyle yorumluyor:
“Bu inanılmaz yayılma, modern dönem öncesi küreselleşmenin temelini oluşturuyor.”
Dillerin Kökeni: 400 Dil Yamnayalardan mı Geldi?
Araştırmada, Latince, Yunanca, İngilizce, Rusça, Urduca ve Almanca dahil olmak üzere yaklaşık 400 dilin Yamnaya halkının konuştuğu dilden türediği ileri sürülüyor.
Bu dillerin kökeni, Hint-Avrupa dil ailesine kadar uzanıyor. Eski Roma, Kelt, Pers ve Makedon uygarlıklarının Yamnaya mirasını paylaştığı belirtiliyor. Ancak Estonya’daki Tartu Üniversitesi’nden DNA araştırmacısı Lehti Saag, dilin kökeninin sadece genetik bulgularla açıklanamayacağını vurguluyor.
Yamnayaların Genetik Mirası Bugüne Nasıl Ulaştı?
Ukrayna’daki Mihaylivka mezrasında keşfedilen Yamnaya kalıntıları, bu halkın göç yollarına ışık tutuyor. Bugün Rus işgali altında bulunan bölgeden çıkan DNA örnekleri, Yamnayaların Avrupa ve Asya’da nasıl yayıldığını gösteriyor. Genetik miraslarının, Avrasya’daki birçok halkın yaşam biçimini etkilediği düşünülüyor.
Dünya Nüfusunun Genetik ve Kültürel Kökleri Yeniden Tanımlanıyor
Yamnayalar, günümüz Avrupalıları ve Batı Asya halklarının genetik ataları olabilir. Hint-Avrupa dil ailesinin temelleri, bu eski çoban topluluğuna dayanıyor. Avrasya’daki birçok uygarlık, Yamnayaların kültürel ve genetik mirasını taşıyor.
Bu araştırma, insanlığın ortak geçmişini anlamak açısından devrim niteliğinde bir bulgu olarak değerlendiriliyor.
