Bilim insanları, Bennu asteroidi Dünya’ya çarparsa küresel çapta bir kış yaşanacağını ve gezegenin ciddi iklimsel değişimlere uğrayacağını belirtti. 500 metre çapındaki Bennu, NASA tarafından uzun yıllardır yakından takip ediliyor ve Eylül 2182’de Dünya’ya çarpma ihtimali 2.700’de bir (yüzde 0,037) olarak hesaplandı.
Hakemli bilim dergisi Science Advances’ta yayımlanan çalışmaya göre, çarpışmanın ardından atmosfere 400 milyon ton toz yayılabilir ve bu durum küresel sıcaklıkların hızla 4°C düşmesine neden olabilir.
Bennu Çarparsa Neler Olacak?
Bilim insanları, çarpışma durumunda iklim modellerini ve bilgisayar simülasyonlarını kullanarak muhtemel sonuçları analiz etti.
Güneş ışığı azalacak, gezegenin ısınma kapasitesi düşecek. Sıcaklıklar 4°C’ye kadar düşebilir, bu da uzun süreli bir küresel kış başlatabilir. Yağış oranları yüzde 15 azalabilir, kuraklık riski artabilir. Ozon tabakası yüzde 32’ye varan oranda incelerek atmosferin korunma kapasitesi zayıflayabilir. Fotosentez sekteye uğrayacağı için tarım üretimi düşecek ve küresel gıda krizi riski doğabilir.
Araştırmacılar, bu koşullar altında kara ve deniz ekosistemlerinde fotosentezin yüzde 20-30 oranında azalacağını ve bunun besin zincirinde büyük aksaklıklara neden olacağını tahmin ediyor.
Asteroit Çarpması Okyanusları Nasıl Etkileyecek?
Çalışmada, çarpma sonucu salınan tozun demir bakımından zengin olması halinde okyanus ekosistemlerinde farklı etkiler yaratabileceği belirtildi.
- Bazı yosun türleri (fitoplankton) çoğalarak alternatif bir besin kaynağı oluşturabilir.
- Ancak bu durum deniz ekosistemlerinde dengesizliğe yol açabilir ve gıda zincirinin temelini oluşturan organizmaların yaşamını tehdit edebilir.
Harvard Üniversitesi’nden Çarpıcı Değerlendirme
Harvard Üniversitesi Yer ve Gezegen Bilimleri bölümünden Dr. Nadja Drabon, bu bulguların Dünya tarihindeki önceki asteroit çarpmalarının etkileriyle büyük ölçüde uyumlu olduğunu ifade etti.
“Geçmişte yaşanan çarpışmalar genellikle daha büyük ve daha uzun süreli etkiler yarattı. Ancak bu çalışma, nispeten ‘küçük’ bir asteroit çarpmasının bile fotosentezi ciddi şekilde sınırlayabileceğini ve gıda zincirinde büyük krizlere yol açabileceğini gösteriyor.”
Bennu ve Dinozorları Yok Eden Asteroit Arasındaki Fark
Bennu, yaklaşık 500 metre çapında ve ortalama büyüklükte bir asteroit olarak kabul ediliyor. Buna karşılık, 66 milyon yıl önce Dünya’ya çarparak dinozorların yok olmasına neden olan asteroit yaklaşık 10 kilometre çapındaydı.
Ancak yeni araştırmaya göre, Bennu gibi orta büyüklükteki asteroitlerin her 100 bin ila 200 bin yılda bir Dünya’ya çarpma ihtimali var. Bu da uzun vadede gezegen için ciddi bir tehdit oluşturuyor.
Araştırmacılar Ne Yapmayı Planlıyor?
Araştırma ekibi, bir sonraki adımda modern insanın atalarının geçmişte yaşanan asteroit çarpmalarına nasıl tepki verdiğini modellemeyi planlıyor.
Pusan Ulusal Üniversitesi’nden Dr. Lan Dai, çalışmanın önemini şu sözlerle vurguluyor:
“İlk atalarımızın, gezegeni değiştiren büyük çarpışmalardan bazılarını yaşamış olması muhtemel. Bu tür olayların insan evrimi ve hatta genetik yapımız üzerinde etkisi olabilir.”
Bilim insanları, asteroit çarpma riskine karşı erken uyarı sistemlerinin geliştirilmesi gerektiğini ve küresel iş birliği ile savunma stratejileri oluşturulmasının önemini bir kez daha hatırlatıyor.
